مهرانوش امامیان طبرستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
اسفندیار فرهمندفر - استادیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
همت اله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
یاسر یعقوبیان - دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

به منظور بررسی اثر تنش سرما و نور بر میزان رنگیزه های فتوسنتزی گیاه دارویی استویا(Stevia rebaudiana Bertoni) ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح زمان تنش سرما (صفر، 4، 8، 12 و 16 روز) در دمای 2±6 درجه سانتی گراد و سه سطح نور معمولی (2s-1-mol mµ 240)، 50 درصد نور معمولی (2s-1-mol mµ 120) و 10 درصد نور معمولی (2s-1-mol mµ 24) بود که پس از اعمال تیمارهای آزمایشی رنگیزه های فتوسنتزی شامل کلروفیلa ، b، کلروفیل کل (a+b)، نسبت کلروفیل a بر b (a/b)و کارتنوئید بررسی گردید. نتایج نشان داد افزایش مدت زمان تنش سرما در هر سه شدت نور مورد بررسی، محتوای کلروفیل a، b و a+b را نسبت به قبل از اعمال تنش کاهش داد که میزان کاهش در شدت نور 10 درصد نور معمول بیشتر بود. نسبت کلروفیل a بر b a/b)) در شدت نور معمول و 50 درصد نور معمول تغییر چشمگیری نداشت ولی در 10 درصد نور معمول روند کاهشی نشان داد، این در حالی است که تنش سرما میزان کارتنوئید را در شدت نور معمول و 50 درصد نور معمول به ترتیب حدود 19و 16 درصد افزایش و در 10 درصد نور معمول به میزان حدود 91 درصد کاهش داد. در مجموع، نتایج حاکی از کاهش رنگیزه های فتوسنتزی برگ گیاه استویا در سطوح مختلف نوری به ویژه در شدت نور پایین (10 درصد نور معمول) بود. این نتیجه بیانگر حساسیت بیشتر گیاه استویا به تنش سرما در شدت نورهای پایین می باشد.

استویا، تنش سرما، تنش نور، کارتنوئید، کلروفیل