مهرنوش پارسا
حمیدرضا سعیدی

تنوع و غنای زیستی، انعطاف پذیری و ظرفیت سازگاری اکوسیستم های طبیعی با محیط اطراف را تضمین کرده و حفاظت از آن موجب مدیریت پایدار منابع طبیعی می شود. در حال حاضر، در نظر گرفتن تنوع زیستی در مدیریت منابع طبیعی، همراه با دیگر معیارهای اقتصادی و زیست محیطی در جهان پذیرفته شده، اعتقاد بر این است که برای دست یافتن به اهداف مدیریت پایدار، فعالیت ها در حوزه منابع طبیعی باید در راستای مسایل زیست محیطی، به ویژه تنوع زیستی گیاهی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه مروری، بررسی کاربردها و روش های تعیین تنوع و غنای زیستی در منابع طبیعی می باشد. در این پژوهش ابتدا به تعریف تنوع و غنای زیستی، روش ها و شاخص های مختلف تعیین آن پرداخته شده و سپس در مورد مفاهیم و کاربردهای مختلف تنوع و غنای زیستی به تفصیل بحث شده است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد که عوامل تاثیرگذار بر تنوع و غنای گونه ای به دو بخش زنده و غیر زنده تقسیم می شوند. همچنین مطالعه و اندازه گیری تنوع از دو جنبه حفاظت و کنترل محیط کاربرد اساسی دارد. از مفاهیم مهم در اندازه گیری و نمونه برداری تنوع و غنای زیستی می توان به دقت، صحت و انحراف یا اریبی اشاره نمود. در انتها می توان بیان نمود که راه های حفظ تنوع زیستی شامل حفظ تمام سطوح تنوع زیستی، استقرار مجدد گونه های از دست رفته، حفظ و نگهداری زیستگاه های گونه ها، اعمال مدیریت صحیح و آموزش و پیوند تنوع زیستی و فرهنگ (اکوتوریسم) می باشد.

تنوع، غنای، مطالعه مروری، منابع طبیعی