شبنم حقیقی اسکی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زیست شناسی، تهران، ایران
اسماعیل فتاحی - دانشگاه آزاد اسلامی واحدآیت ا ...آملی، گروه زیست شناسی، آمل، ایران Ph.D
نسیم حیاتی رودباری - Ph.Dدانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه زیست شناسی، تهران، ایران

زمینه و هدف:پروپیکونازول یکی از سمومی است که در کشاورزی برای از بین بردن بیماری شیت بلایت برنج به کار می رود . این سم و متابولیت های حاصل از آن می تواند بر فعالیت آنزیم ها، اندامها و سیستم تولیدمثلی اثرات نامطلوب بر جای بگذارد. با توجه به مصرف فراوان این سم در مزارع برنج و ضرر احتمالی آن روی بافت های بدن، تاثیر آن بر روی ساختار بافت بیضه در موش سفید کوچک مورد مطالعه قرار گرفت . روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 30 سرموش نر از نژاد NMRIدر سه گروه آزمایشی1، آزمایشی2 و کنترل انجام پذیرفت. گروه های آزمایشی 1و2 ، سم پروپیکونازول را به ترتیب با دوزهای mg/kg5/0 وmg/kg 5/1 به صورت گاواژ به مدت دو هفته ( 5 روز متوالی و 2 روز استراحت در هفته) دریافت کردند و گروه کنترل سمی دریافت نکردند. با تهیه برش های بافتی از بیضه، رده های مختلف سلول های لیدیگ و سرتولی مورد ارزیابی قرار گرفتند و هورمون تستوسترون موجود در سرم خون، با استفاده از روش Radioimmunoassay اندازه گیری شد. یافته ها: هورمون تستوسترون موجود در سرم خون و تعداد سلول های سرتولی کاهش یافته ولی از لحاظ آماری معنی دار نبوده است. اما تعداد سلول های لیدیگ در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری نشان داده است(05/0p<).نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که سم پروپیکونازول به عنوان فاکتور محیطی می تواند بر هورمون جنسی اثر نامطلوب گذاشته و موجب کاهش سلول های سرتولی و لیدیگ می شود و اثر آن وابسته به دوز می باشد.

پروپیکونازول، تستوسترون، سرتولی، لیدیگ،