علی رحمانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، پردیس تحصیلات تکمیلی علوم و تحقیقات ایلام
عباس ملکی - استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام
محمد میرزایی حیدری - استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد برنج آزمایشی در شهرستان آبدانان (کلات مورموری) در تیر ماه 1392 انجام شد. این آزمایش بصورت اسپلیت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. این آزمایش دارای 3 فاکتور، کود بیولوژیک (کرت اصلی) شامل ازتوبارور، نیتروکسین و تیمار شاهد (عدم مصرف) بود. آرایش کاشت (کرت فرعی) شامل فواصل 15×10، 15×15 و 15×20 سانتیمتر و تعداد بوته در کپه (کرت فرعی فرعی) شامل 3، 4 و 5 بوته در هر کپه مورد کشت بود. در خصوص اثر کود بیولوژیک، بیشترین عملکرد دانه در تیمار تلقیح بذر با به مقدار 6/1110 گرم در متر مربع بدست آمد. در خصوص فاصله بوته، بیشترین عملکرد دانه در فاصله بین بوته ی 15×15 سانتی متر به مقدار 9/959 گرم در متر مربع بدست آمد. در خصوص اثر کپه کاری نیز بیشترین عملکرد دانه برنج در تیمار کاشت 4 بوته در کپه به مقدار 4/928 گرم در متر مربع بدست آمد. اثر متقابل فاصله بین دو بوته و کود بیولوژیک نیز بر شاخص برداشت دانه معنی دار بود. بیشترین شاخص برداشت دانه، در تیمار نیتروکسین و فاصله بین دو بوته ی 15×15 به مقدار 3/22 درصد بدست آمد. کمترین شاخص برداشت دانه نیز در تیمار شاهد و فاصله بین دو بوته ی 10×15 به مقدار 4/16 درصد بدست آمد. در تمامی فواصل بین دو بوته همواره بیشترین و کمترین شاخص برداشت دانه بترتیب در تیمار مصرف کود نیتروکسین و تیمار شاهد بدست آمد.

برنج، بیولوژیک، شاخص برداشت، شلتوک، عملکرد دانه