زهره صفائی قهنویه - دانشجوی ارشد اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
احسان شهبازی - استادیار اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
افشین صلواتی - استادیار اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
علیرضا شافعی نیا - استادیار اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

شوری یکی از مهم ترین تنش های غیر زیستی بوده که علاوه بر اثرات سمی، توانایی گیاه برای جذب آب را کاهش می دهد. کلزا یکی از مهم ترین گیاهان روغنی در سطح جهان است که به عنوان گونه ای تقریبا مقاوم به شوری محسوب شده ولی تحت تنش شوری، روغن تولیدی و میزان رشد محصول کاهش می یابد. یکی از ژن های شناسایی شده در مسیر بیوشیمیایی سنتز پرولین از گلوتامات ژن دلتا-پیرولین-5-کربوکسیلات-سینتاز می باشد. در زمان مواجهه گیاه با تنش، بیان ژن کد کننده آنزیم پرولین-5-کربوکسیلاز سینتتاز افزایش یافته و مانع از بیان ژن پرولین دهیدروژناز می شود. این واکنش در زمان رفع تنش به صورت برعکس انجام می گیرد. در این تحقیق میزان بیان ژن پرولین دهیدروژناز القاشونده با تنش شوری در رقم 401 کلزا و 3 لاین دابل هاپلویید بررسی شد. نمونه گیری از برگ گیاهان شاهد و تحت تنش در زمان های دو، شش و بیست و چهار ساعت بعد از اعمال تنش(غلظت 150 میلی مولار NaCl) صورت گرفت. پس از استخراج RNA و سنتز رشته اول cDNA از هر یک از نمونه ها، تغییرات بیان نسبی ژن پرولین دهیدروژناز با استفاده از روش Real time PCR مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. آنالیز داده ها نشان دهنده کاهش بیان ژن پرولین دهیدروژناز در رقم 401 کلزا و لاین های مقاوم بود ولی در لاین حساس به شوری افزایش بیان ژن مشاهده شد.

بیان ژن، پرولین دهیدروژناز، دابل هاپلوئید، شوری، کلزا