عباس باورسائی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد ، گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

مقاله ی پیش رو قصد دارد تا نقش مولفه های جغرافیایی در شکل گیری محوطه های اشکانی شهرستان آشتیان در محیط GISمورد ارزیابی قرار دهد. برای دست یابی به این مهم، نخست منطقه ی مورد نظر با روش بررسی سیستماتیک شناسایی استقرارهای اشکانی مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجه ی این بررسی، شناسایی 23 محوطه از دوران اشکانی بود که مواد و جامعه ی آماریاین پژوهش را تشکیل می دهند. پراکنش محوطه های باستانی، شناسایی شده نسبت به متغیر های ارتفاع، دوری و نزدیکی بهمنابع آبی، شیب و جهت شیب، لندفرم و کاربری اراضی مطالعه شد. مطالعه به عمل آمده نشان داد که عوامل طبیعی موثر براستقرار های انسانی و در پی آن، استقرار های اشکانی منطقه مورد مطالعه عبارتند از ناهمواری ها، منابع آب، پوشش گیاهی، نوعلندفرم، شیب و جهت شیب که در این پژوهش به آنها پرداخته خواهد شد. همچنین بر اساس این پژوهش مشخص شد که عواملطبیعی مختلف نقش متفاوتی را در توزیع محوطه های اشکانی داشته اند و همه آنها از قانون مندی یکسانی پیروی نمی کنند. و درنهایت پس از تجزیه و تحلیل توزیع فضایی محوطه ها، سه عامل ارتفاع، شیب و جهت شیب و نزدیکی به رودخانه، مهمترین وموثرترین عوامل زیست محیطی در شکل گیری استقرارهای اشکانی شهرستان آشتیان شناسایی شدند.

آشتیان ، مولفه های جغرافیایی، محوطه های اشکانی، GIS