آرزو گلزاری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه کردستان
پرویز فتحی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان

رشد روز افزون جمعیت، توزیع ناهمگون منابع آب و خشکسالی های دورهای جستجو برای یافتن منابع جدید آب را اجتناب ناپذیرنموده است. امروزه در بسیاری از کشورها استفاده از فاضلاب تصفیه شده، یک گزینه مدیریتی مهم در برنامهریزی منابع آب است .سیستم آبیاری قطرهای بهترین روش استفاده از فاضلاب تصفیه شده می باشد. گرفتگی قطره چکانها مهمترین مشکل این سیستم هادر شرایط استفاده از فاضلاب تصفیه شده می باشد. گرفتگی باعث کاهش راندمان و ضریب یکنواختی پخش آبیاری قطرهای می-گردد. به منظور بررسی اثر دوره شستشوی بر کاهش گرفتگی قطره چکان میکروفلاپر و نوارهای آبیاری در شرایط آبیاری با فاضلابتصفیه شده، یک مدل فیزیکی آبیاری قطره ای طراحی و ساخته شد . از شاخص های دبی میانگین، ضریب تغییرات دبی و ضریبیکنواختی کریستیانسن برای تحلیل گرفتگی قطره چکانها استفاده گردید. نتایج نشان داد که در شرایط استفاده از فاضلاب تصفیهشده، با گذشت زمان، میزان گرفتگی افزایش و یکنواختی پخش قطره چکانها کاهش می یابد. همچنین نتایج حاکی از آن بود، کهاعمال شستشوی آخرفصل به طور قابل توجهی موجب افزایش دبی قطره چکانها میگردد. علاوه بر آن نتایج نشان داد کهشستشوی ماهانه نسبت به شستشوی آخر فصل دارای مقدار ضریب یکنواختی پخش بالاتر و ضریب تغییرات دبی کمتر در دوقطره چکان میکروفلاپر و نوارهای آبیاری می باشد. اثر دورهی شستشو و نوع قطرهچکان بر روی درصد کاهش دبی و ضریبتغییرات دبی قطره چکانها در سطح آماری یک درصد معنی دار می باشد.

آبیاری قطرهای، فاضلاب تصفیه شده، گرفتگی، نوار تیپ، استفاده مجدد از پساب