زهرا عرفانی زاده - مربی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه پیام نور مرکز اراک ، ایران
زهرا محمدرضایی - دانشجوی مقطع کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور قم، واحد قم
سیده فاطمه موسی پور - دانشجوی مقطع کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه پیام نور قم، واحد قم

محور دید، یک عرصه یا پهنه سه بعدی است که از یک نقطه دید شروع و بسوی موضوعی شاخص یا کیفیتی بصری امتدادمی یابد. به نظر می رسد ساماندهی پهنه محورهای دید به سوی نشانه های شاخص شهری، تاثیری قابل توجه بر مطلوبیتمولفه های زیباشناختی- فرمی کیفیت محیط در فضاهای عمومی شهری داشته باشد. از اینرو این نوشتار به منظور بررسی نقش ساماندهی پهنه محورهای دید بر ارتقا کیفیت محیط در فضاهای عمومی شهری شکل گرفته است. این نوشتار بهمنظور شناخت و ارائه اصول حاکم بر طراحی آگاهانه و هدفمند محورهای دید شاخص درون شهری، از روش توصیفی وتحلیل محتوایی مرور متون و استفاده از اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و هم چنین از روش تحقیق موردی(مقایسه کریدور دو خیابان امام رضا و امام خمینی) و شیوه ی تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی بهره گرفته است.در این پژوهش، مفاهیم کیفیت، محیط، کیفیت محیط، مولفه های کیفیت محیط در طراحی شهری تدقیق شده اند.همچنین این پژوهش به ارائه معیارهایی نظیر ضرورت توجه به توپوگرافی و اختلاف سطح ها، محصوریت مطلوب، توجه بهمکان رفتارها، تقویت حضورپذیری از طریق وجود فعالیت خاص در بدنه یا عنصر پایانی، استفاده عناصر اکولوژیک هویتمندو... در طراحی و ساماندهی محورهای دید جهت ارتقاء کیفی محیط پرداخته است.

محور دید، کیفیت محیط، مؤلفه های کیفیت محیط در طراحی شهری، ساماندهی بصری، ارتقاء کیفی محیط