ریحانه میرنژاد صومعه سرائی - دانشجوی کارشناسی ارشد تجزیه دانشکده علوم پایه دانشگاه گیلان
علیرضا علی اکبر - دانشیار دانشگاه گیلان دانشکده علوم پایه

در این تحقیق مقادیر ناچیز دو ترکیب دیازینون (آفت کش) و تری سیکلازول (قارچ کش) در خاک شالیزارهای بخشی از مناطق غرب استان گیلان بطور همزمان مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه های خاک در فواصل زمانی شهریور تا آذر 1393 بطور تصادفی و با رعایت اصول نمونه برداری جمع آوری و پس از آماده سازی مورد بررسی قرار گرفتند. سموم مورد نظر با متانول حاوی 5% استیک اسید از خاک استخراج شد. سایر ترکیبات استخراج شده با استفاده از C18 بعنوان جاذب از طریق استخراج پخشی با فاز جامد (DSPE) از سموم مورد نظر جدا شدند (Clean up) سپس سموم مورد نظر از طریق روش میکرو استخراج مایع- مایع پخشی (DLLME) پیش تغلیظ و به دستگاه HPLC تزریق و اندازه گیری شدند. فاکتور پیش تغلیظ در این بررسی 50 می باشد. در شرایط بهینه و با تزریق این دو سم به خاک های غیرآلوده، گستره خطی روش مورد استفاده 5 تا 250 نانوگرم بر گرم خاک و با ضریب همبستگی 9951/0 برای هر دو سم بود. حد تشخیص و حد اندازه گیری این روش S/N = 33 , 10 بترتیب (ng/g) 3/5 , 1/5 برای دیازینون و 8/0 و (ng/g) 2/7 برای تری سیکلازول می باشد. درصد بازیافت برای تزریق (ng/g) 80 , 15 از هر یک از سموم یاد شده بترتیب 5/96 – 5/91 برای دیازینون و 9/97 – 7/89 برای تری سیکلازول است. روش پیشنهادی بطور موفقیت آمیز برای اندازه گیری سموم دیگر نیز در خاک شالیزارها بکار برده شد.

دیازینون درخاک ، تری سیکلازول درخاک ، استخراج سموم بامیکرواستخراج مایع ـ مایع پخشی ، سموم درشالیزارای استان گیلان ، اندازه گیری سموم باکروماتوگرافی مایع با کارائی بالا