پریسا قنبری - مدرس موسسه آموزش عالی شمس تبریزی خوی
سید مصیب شکرالله زاده - مدرس و عضو هیات علمی موسسه آموزش عالی شمس تبریزی خوی
رئوف سید شریفی - مدرس و عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با باکتری های افزاینده رشد (PGPR) نیتروژن بر سرعت پر شدن دانه و بهینه سازی زراعی مصرف کود در جو، آزمایشی در سال زراعی 1390 در مزرعه پژوهشی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل پرایمینگ بذر با سویه های مختلف باکتری در پنج سطح ( ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرین OF سودوموناس استرین 11 ، سودوموناس استرین 4 و عدم تلقیح ) و مقادیر نیتروژن در چهار سطح (صفر ، 60 ، 120 ، 180 kg/h) بودند. نتایج نشان داد کارایی زراعی مصرف کود و سرعت پر شدن دانه، تحت تاثیر باکتری های افزاینده رشد، مقادیر مختلف کود نیتروژنه و اثر ترکیب تیماری این دو عامل قرار گرفتند. بیشترین کارایی زراعی مصرف نیتروژن به سطح کودی 60 کیلوگرم در هکتار و کمترین آن به سطح کودی 180 کیلوگرم در هکتار تعلق داشت. تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد سبب افزایش کارایی زراعی مصرف نیتروژن نسبت به عدم تلقیح بذر گردید. در بین سطوح مختلف تلقیح بذر با باکتری ها، ازتوباکتر بیش ترین کارایی زراعی را به خود اختصاص داد به طوری که با کاهش مصرف نیتروژن، کارایی مصرف کود افزایش یافت بدین ترتیب که استفاده از باکتری های محرک رشد سبب کاهش استفاده از کود های شیمیایی و افزایش کارایی مصرف کود گردید، که این امر نیز به نوبه خود سبب دستیابی به نظام های کشاورزی سالم و پایدار و کاهش آسیب های زیست محیطی می شود. و نیز مقایسه میانگین ها نشان داد بیش ترین سرعت پر شدن دانه به ترکیب تیماری پرایمینگ بذر با ازتوباکتر و مصرف سطح کودی بالا تعلق داشت

باکتریهای فزاینده رشد ، پرایمینگ بذر ، جو ، سرعت پرشدن دانه ، کارایی زراعی مصرف کود ، نیتروژن