داود دانایی پاطاوه - دانشجوی کارشناسی ارشدفیزیولوژی گیاهی دانشگاه لرستان
مریم نصراصفهانی - استادیار گروه زیست شناسی دانشگاه لرستان

جوانهزنی کارآمد بذر و ظهور سریع و یکنواخت گیاهچه در راندمان تولید محصول مهم است. بنابراین استفاده از راهکارهایی برای بهبود جوانهزنی و استقرار گیاهچه برای بالا بردن میزان تولید محصول ضروری میباشد. پرایمینگ به عنوان یک تکنیک ساده پیش از جوانهزنی برای بهبود عملکرد بذر پیشنهاد شده است. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف هیدرو و اسموپرایمینگ شامل سلیکون، () در غلظت و زمانهای مشخص 3 ، 6 ، 9 و 12 ساعت روی شاخصهای مختلف جوانهزنی بذور یونجه در شرایط تنش خشکی (پتانسیل 5/4- بار پلی اتیلن گلیکول 6000) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه زیست شناسی دانشگاه لرستان انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار بذر پرایم شده با سیلیکون به مدت 3 ساعت و تیمار بذر با KH2PO4 به مدت 3 ، 6 و 9 ساعت و تیمار بذر با CaCl2 به مدت 6 ساعت، درصد جوانهزنی را در مقایسه با شاهد به میزان معنیداری افزایش داد. بعلاوه، میانگین زمان جوانهزنی در بذور پرایم شده در شرایط تنش خشکی با آب مقطر و CaCl2 به مدت 3 ، 6 و 9 و 12 ساعت و تیمار بذر با سیلیکون به مدت 3 ساعت و تیمار بذر KH2PO4 به مدت 3 ، 6 و 9 ساعت، در مقایسه با شاهد به میزان معنیداری کاهش نشان دادند. همچنین سرعت جوانهزنی در بذور پرایم شده در شرایط تنش خشکی نشان داد که تیمار بذر با آب مقطر به مدت 3 ، 6 و 9 و 12 ساعت و تیماربذر با CaCl2 به مدت 3 ، 6 و 12 ساعت و تیمار بذر با سیلیکون به مدت 3 ساعت و تیمار بذر با KH2PO4 به مدت 6 و 9 ساعت، در مقایسه با شاهد به میزان معنیداری افزایش نشان داد. به طور کلی میتوان نتیجه گرفت پرایمینگ باعث بهبود مولفههای جوانهزنی یونجه در شرایط تنش خشکی میشود و مقاومت گیاه یونجه را در مقابل تنش خشکی در مرحله جوانهزنی افزایش میدهد

یونجه ، تنش خشکی ، پرایمینگ ، جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ، میانگین زمان جوانه زنی