ملیحه علی اکبری - مدرس دانشگاه، مدیر و موسسه آموزشگاه کامپیوتر و حسابداری کاوش
محمدرضا شاطری - مدیر و مدرس آموزشگاه کامپیوتر و حسابداری کاوش

آلودگی های زیست محیطی که در نتیجه تولیدات و مصارف انسانی چدید آمده از جمله مسائلی هستند که بارها توسط سازمان های فعال در این زمینه به عنوان تهدیدی جدی برای بشر شناخته شده اند. در این میان برخی از صنایع با بکارگیری اقداماتی، جهت اکهش اثرات نهایی که بر محیط زیست می توانند داشته باشند، گامهای مؤثری برداشته اند. از جمله این اقدامات بازاریابی سبز یا بازاریابی محیط زیست دوستان است، یعنی؛ توسعه زیست محیطی/ اجتماعی شرکتها به منظور توسعه پایدار. در این اقدامات شرکتها باید فعالیت های خود را در تولید، توزیع، تبلیغ و قیمت گذاری محصولات به گونه ای انجام دهند که ضمن حداقل نمودن زیان های زیست محیطی، مصرف کنندگان را نیز به سوی رفتاری محیط زیست دوستانه سوق دهند. نیاز به تولید محصولات اکولوژیک و فعالیت های تجاری سبز، شرکتها را مجبور به تلفیق موضوعات زیست محیطی با تلاشها و استراتژی های بازاریابی نموده است. هدف این بحث این است که عوامل آمیخته بازاریابی سبز را در طول زنجیره تأمین گسترش دهد که البته این مهم در سایه مدیریت این زنجیره امکانپذیر خواهد بود. جامعه آماری این پژوهش شرکت ایران خودرو می باشد که البته چون بحث راجع به زنجیره تأمین این شرکت است، شرکت ساپکو (شرکت طراحی مهندسی و تأمین قطعات ایران خودرو) مورد بررسی قرار گرفته است. برای توصیف داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل (میانگین و انحراف استاندارد، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کلموگروف اسمیرونف، رگرسیون جند متغیره گام به گام) و جهت شناسایی مؤلفه ها از تحلیل عامل اکتشافی به روش (pc) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بین عناصر آمیخته بازاریابی سبز و مدیریت زنجیره تأمین در شرکت ایران خودرو رابطه معنادار وجود دارد. چون سطح معناداری مشاهده شده برای ضرایب از 0/05 کمتر است پس می توان به این نتیجه رسید که هر چه تأکید شرکت بر محصول سبز، قیمت سبز، توزیع سبز و تبلیغ سبز بیشتر باشد، مدیریت زنجیره تأمین مطلوبتر و مؤثرتر می شود. همچنین تحلیل رگرسیون نیز بیان می دارد که این عوامل در شرکت ایران خودرو پیش بینی کننده چگونگی مدیریت زنجیره تأمین هستند.

عوامل آمیخته بازاریابی سبز (محصول سبز، قیمت سبز، توزیع سبز و تلیغ سبز)، زنجیره تأمین، مدیریت زنجیره تأمین و حوزه های مدیریت زنجیره تأمین