برومند صلاحی - دانشیار جغرافیای طبیعی و عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی
بتول زینالی - استادیارجغرافیای طبیعی و عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی
فاطمه دشتیابی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا، گرایش مخاطرات آب و هوایی، دانشگاه محقق اردبیلی
قاسم هژبرپور - رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی استان اردبیل و مدرس دانشگاه

وقوع بارش های سنین با الگوهای سینوپتیکی سطوح فوقانی جو در ارتباط است لذا برای شناخت بهتر لازم است تا مطالعات همدیدی رخداد بارش در منطقه صورت گیرد. شناسایی بارش های سنگین توسط الگوهای فشاری می تواند از آثار زیانبار این پدیده بر محیط زیست جلوگیری کند. بمنظور مطالعه ی بارندگی های شدید تبریز، آمار روزانه ی بارش ایستگاه مورد مطالعه در دوره ی آماری 2013-1996 از سازمان هواشناسی استان اردبیل تهیه شد، سپس به عنوان نمونه 3 مورد ار شدیدترین بارش های منطقه در دو دوره ی گرم و سرد سال انتخاب و الگوهای سینوپتیکی بوجود آورنده ی این بارش ها بر اساس نقشه های سطح 500 هکتوپاسکال و سطح زمین شناسایی شدند. یافته های آماری تحقیق نشان داد که حداکثر بارش روزانه طی دوره ی آماری مورد مطالعه در مورخ شانزدهم آوریل 2005 معادل با 27/8 میلیمتر ثبت شده است. نتایج تحلیل سینوپتیکی بیانگر این مهم بود که الگوهای فشار مؤثر در دوره ی سرد سال که منجر به بارش های شدید فصل سرد شده اند غالباً متاثر از سیکلون های غربی بوده و در فصل گرم، تحت تأثیر استقرار کم فشار حرارتی و نیز عقب نشینی بر فشار جنب حاره ای بوده است. اما در تراز 500 هکتوپاسکالی قرار گرفتن فرود عمیق به همراه ریزش هوای مرطوب عامل اصلی اغتشاشات می باشد. نتایج این مطالعه می تواند در پیش بینی بارش های سیلابی و جلوگیری از تخریب محیط زیست منطقه، همچنین پیش آگاهی برای برنامه ریزی و مدیریت بهتر منابع آب منطقه بکار برده شود.

بارش های سنگین، تحلیل سینوپتیکی، محیط زیست، مخاطره اقلیمی، تبریز