منوچهر جوانمردی - استادیار و عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
مصطفی عبیات - کارشناس رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
مرتضی عبیات - کارشناس رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

اسکان غیررسمی با گسترش روزافزون در فضای شهری ایران موجب پیدایش، تکوین و همچنین گسترش تضاد و ناسازگاری در روح و کالبد شهرها شده است. این پدیده با ایجاد شرایط ناهنجار زیستی، شاخص های نازل توسعه یافتگی و تحمیل پهنه هایی ناهمسان بر شهرها، نه تنها تخصیص عادلانه منابع و خدمات را در راستای عدالت اجتماعی زیر سوال برده است؛ بلکه حیات شهری را جهت رسیدن به توسعه پایدار به چالش کشیده است. توانمند سازی راه مناسبی برای ساماندهی با توجه به این که هر نوع برنامه ریزی در سطح شهر نیازمند است؛ شناخت پهنه ها و گونه های اسکان غیررسمی بر اساس انواع شاخص های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، زیربنایی و برخورداری ضرورت می یابد. نتایج حاصل از مطالعات توانمندسازی در اهواز نشان می دهد که فرآیند گسترش سکونتگاه های غیررسمی و محلات فقیرنشین در این شهر طی دهه های گذشته روند صعودی را طی کرده است. فقدان یک سند یکپارچه نگر توسعه ی شهری، عدم انعطاف پذیری و تطبیق لازم سیاست ها و برنامه های توسعه ی شهری با شرایط متغیر شهری، نبود ابزارهای لازم، فقدان هماهنگی نهادهای حاضر در عرصه ی مدیریت توسعه ی شهری، عوامل تشدید کننده ملی و منطقه ای، تداوم جریان تولید فقر شهری، نبود ابزارهای لازم، فقدان هماهنگی نهادهای حاضر در عرصه ی مدیریت توسعه ی شهری، عوامل تشدید کننده ی ملی و منطقه ای، تداوم جریان تولید فقر شهری و از جمله موارد قابل اشاره جهت تحلیل خاستگاه های اولیه و تولید فزاینده ی فقر و محلات فقیر در اهواز است. در این پژوهش سعی شده است که با آوردن دلایل شکل گیری اسکان غیررسمی در منطقه ملاشیه اهواز به شرح شاخص های کالبدی زیربنایی بپردازیم.

توانمند سازی، اسکان غیررسمی، توسعه پایدار، شهر اهواز، محله ملاشیه