محمد حدادی - استاد دانشگاه گرمسار
احمد مومنی میانایی - دانشجوی مهندسی نفت دانشگاه گرمسار

امروزه برداشت بیشینه از مخازن نفت و گاز با در نظر گرفتن جنبه های اقتصادی، بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. رفع موانع موجود در مسیر تولید از مخازن، از ملزومات دست یابی به تولید مطلوب است؛ یکی از موانع و مشکلاتی که همواره موجب ایجاد افت فشار اضافی و در نتیجه کاهش نرخ تولید در چاه های نفتی می شود، پدیده ی آسیب سازند می باشد. مؤثرترین راه مقابله با آسیب سازند، استفاده از روش های تحریک و انگیزش چاه است. عملیات تحریک چاه شامل گستره ی وسیعی از روش ها می باشد که متداول ترین آنها، استفاده از اسیدها به عنوان مواد محرک برای انحلال رسوبات و رفع انسدادها می باشد. در کشور ایران، به دلیل آنکه مخازن کربناته (دولومیتی و آهکی) بیش از 80 درصد از تعداد کل مخازن در حال تولید را تشکیل می دهند، می توان از عملیات اسیدکاری به بهترین شکل بهره گیری نمود؛ چراکه بازدهی فرایندهای اسیدکاری در سازندهای کربناته، به مراتب بیش از سایر انواع لیتولوژی هاست. در این مطالعه، در ابتدا عملیات اسیدکاری در سازندهای کربناته و آسیب دیده مورد بررسی قرار گرفته است، سپس به معرفی انواع اسیدهای مورد استفاده در عملیات انگیزش، انواع افزودنی ها و همچنین انواع روش های اسیدکاری پرداخته ایم. در ادامه به ارائه ی مشخصات مخزن و چاه تولیدی، خواص سیال تولیدی و همچنین نتایج موردی حاصل از عملیات اسیدکاری یکی از چاه ها در منطقه ی جنوب غرب کشور پرداخته شده است. نتایج ارائه شده شامل فشار های جریانی قبل و بعد از اسید کاری، ضریب پوسته، تراوایی و نرخ تولید قبل و بعد از اسیدکاری می باشد

سازند کربناته ، آسیب سازندی، اسیدکاری، فشار جریانی، دبی تولیدی