مهناز اکبری - کارشناس ارشد زبان وادبیات فارسی مسئول مراسلات
مریم شعبانزاده - عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

ساختارگرایی شیوه ی درک و توضیحی است که هر اثر ادبی را یک نظام اندام وار می داند و در زمینه ی داستان بدون رد یا تأ یید اثر ادبی آن را توصیف می نماید. منتقد ساختارگرا در پی آن است که الگویی از خود نظام ادبیات به عنوان مرجع بیرونی آثار منفرد مورد مطالعه، به دست دهد. تزوتان تودورف که یکی از بزرگترین ساختار شناسان عصر حاضر، در این زمینه به شمار می آید، روایت را دارای سه نمود می داند: نمود کلامی، نحوی و معنایی. در این جستار بعد از مقدمه ای کوتاه در مورد روایت شناسی و ساختارگرایی، داستان های سلطان محمود و ایاز در گلستان و بوستان سعدی بر اساس نظریه ی روایت شناسی تودورف در کتاب بوطیقای ساختار گرا و بر پایه بررسی نمود کلامی در چهار سطح وجه، زمان، دید و لحن، مورد تحلیل قرار گرفته است تا قابلیت تطبیق روش قصه گویی بزرگان ادب فارسی با الگوهای نوین روایت شناسی ارزیابی گردد.

ساختارگرایی، نمود کلامی، سعدی، ایاز، محمود غزنوی