بررسی امکان کاشت پاییزه نخود در شرایط آب و هوایی ایرانشهر

در برخی مناطق گرم و خشک وجود فصل رشد مناسب در طول پاییز و زمستان و وقوع درجه حرارت بالا در بهار سبب گرایش به کشت نخود در پاییز شده است. بنابراین به منظور بررسی مقدماتی امکان کاشت پاییزه نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط آب و هوایی ایرانشهر، آزمایشی در پاییز سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ایرانشهر به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه تاریخ کاشت ( 20 مهر، 11 آبان و اول آذر) و کرتهای فرعی شامل پنج ژنوتیپ نخود (MCC208, MCC258, MCC770, MCC361, MCC868) بودند. تاریخ کاشت تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف خالی، وزن 100 دانه، عملکرد زیستی، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت داشت وگیاهان کشت شده در 20 مهر بیشترین عملکرد دانه را داشتند . اثر ژنوتیپ نیز بر کلیه صفات اندازه گیری شده معنیدار شد و ژنوتیپ MCC361 با میانگین عملکرد دانه 204/6 گرم در متر مربع بیشترین عملکرد را دارا بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و ژنوتیپ معنی دار شد و بیشترین عملکرد دانه را ژنوتیپ MCC361 در تاریخ کاشت اول ( 20 مهر) با میانگین 255 گرم در متر مربع و کمترین آن را ژنوتیپ MCC770 در تاریخ کاشت سوم (اول آذر) با میانگین 17/55 گرم در متر مربع داشتند. همبستگی مثبت و معنی داری بین عملکرد دانه با تعداد غلاف در بوته (**0/84=r)، تعداد دانه در بوته (**0/63=r)، عملکرد زیستی (**0/55=r) و شاخص برداشت (**0/55=r) مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که هر چند کاشت پاییزه نخود در منطقه ایرانشهرموفقیت آمیز بوده است، ولی برای حصول نتایج مطمئن تر، تداوم اینگونه آزمایش ها و بررسی دقیق تر واکنش ارقام نخود به کاشت های پاییزه توصیه میشود.

Keywords:

اجزای عملکرد , تاریخ کاشت , ژنوتیپ , شاخص برداشت