فرزاد مافی - دکتری باستان شناسی، استادیار گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر، ایران.
عباس باورسائی - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد ، گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
مریم طاهرآبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد ، گروه باستان شناسی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر،

ساسانیان از سرزمین پارس برخاستند و با پیروزی بر حکومت ملوک الطوایفی اشکانی سلسله ای ملی و متکی بر دو پایه وحدت و تمرکز دین و دولت ایجاد کردند. ساسانیان خود را وارث دودمان هخامنشی می خواندند و در اوج فرمانروایی خودبا ثبات و استحکام و اقتدار در سه جبهه خارجی برتری امپراتوری ساسانی را نشان دادند و در قلمرو خود، با تلاش علیه استقرار مجدد ملوک الطوایفی و بحران های سیاسی داخلی، یکپارچگی و استقلال ایران را دوام بخشیدند. ایجاد ثبات داخلی و همچنین اقتصاد درخشان در دوره پادشاهان مقتدر ساسانی باعث، عمرانی های فراوانی در سرزمین ایران شد، کهاز مهمترین این اقدامات عمرانی صورت گرفته می توان به شهر سازی این دوره اشاره نمود. شهر و شهر سازی در ایران ریشه در تاریخ روائی مردم ایران دارد که در آن غالباً به شهرهایی اشاره می شود که به دست شاهان ساخته شده اند. توجهبه شهرسازی را به صورت واقعی می توان در هزاره های قبل از میلاد مشاهده کرد. آثار باقیمانده از مکان هائی چون شهر سوخته و تپه سیلک و. .. صحت این امر را نشان می دهد. از آن تاریخ به بعد این روند همچنان ادامه یافت و در بستر زمان حرکت خود را حفظ کرد. عصر ساسانی به عنوان دوره درخشان و طلائی تمدن ایرن، شاهد شهرهای بزرگی در خود بودهاست که هریک از این شهرها با معیارهای حاکم بر نظام جامعه شکل یافته اند و به سبب مقتضیات و عواملی به حیات خود ادامه داده اند و رشد و رونق خود را به انجام رسانیده اند. در این مقاله به تقسیم بندی شهرهای ساسانی با توجه به نوع کارکرد آنها می پردازیم. جامعه ی آماری ما را شهرهایی تشکیل می دهند که در آنها کاوش های باستان شناسی صورت گرفته است

شهرسازی پایدار، شهرسازی دوران باستان، دوره ساسانی، کارکرد شهرها، باستان شناسی