سیدعلی سیدیان - استادیاردانشکده هنرومعماری دانشگاه مازندران
زهرا غنی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد آیت الله آملی.

معماری آثار تاریخی ایران در وهله ی اول دارای مفهوم و هدف دینی ،خصلت جادویی و دعایی است. جایگاه مقدس درونی، که در آتشکده ها نشان دهنده ی محل پیوند میان آسمان و زمین است وتنها موبدان پرستار آتش حق ورود به آنجا را داشتند و بار دیگر در محرابهای اسلامی این طاق های فرو رفته در دیوار که رو به سوی شهر مقدس مکه است- ودر سر در مسجدها به کار رفت که در اصل نمادهایی هستند برایاعتلای واقعیت بنای خاکی کم اعتباری که در پشت سرشان است،پیوندی که امکان عبادتی جادویی را برای تقاضای نعمت، برکت و قدرت فراهم می ساخت. در فراخور این پژوهش به بیان مقایسه ای از درک فضای پرستش قبل و بعد از دین مبین اسلام پرداخت شده و به صورت کالبدی از ویژگی های مکانی این دو فضا و معنای سازش برانگیز هر یک تعبیری داشته که به استناد منابع مکتوب و نمونه های موردی متعدد به رهیافت معنا کمک نموده است

آتشکده، مسجد، طاق، محور تقارن، مقدس