مهدی باباعباسی - کارشناس ارشد طراحی شهری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین، ایران.
محمدرضا پورجعفر - استاد تمام گروه شهرسازی دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

همواره در طول تاریخ توجه به کیفیت های بصری محیط و نحوهی شکلدهی به آن یکی از مقوله های مهم مورد توجه درحوزه های معماری و شهرسازی بوده است. ارتقای کیفیت کالبدی محیط همواره تحت تاثیر گرایش ها و مکاتب گوناگون وزمینهی معیار های تجربی زمان خود بودهاند. آنچه در این میان مورد کم توجهی قرار گرفته است انطباق این محیط با ویژگی های بیولوژیکی انسانی بویژه مکانیسم بینایی می باشد که در واقع به معنی در نظر گرفتن معیار های کمی و علمی به موازات معیارهای تجربی و کیفی می باشد. حال روش پردازش تصویر به عنوان یکی از روش های جدید در تحلیل منظر ومحیط های بصری، یک رویکرد میان رشته ای که از دانش کامپوتری به منظور توسعهی ابزار تحلیلی استفاده می کند، می- باشد تا ویژگی های فیزیکی منظر را توصیف نماید. این روش جزئیات بصری، لبهها، خطوط و نقاط موثر در یک صحنه رانمایان نموده و بیان میدارد کدام بخشها از مناظر مورد مشاهده در فضاهای شهری توجه بصری و خاصیت جذب کنندگی چشم مخاطب را دارا می باشد. هدف این مقاله شناخت جایگاه و چگونگی بکارگیری روش پردازش تصویر در سازماندهی فضاهای شهری می باشد که برای دستیابی به آن از روش توصیفی- تحلیلی بهره برده شده است. نتایج این مطالعات نشانمی دهد که چنانچه طراحی محیط های بصری و کالبدی بی توجه به مکانیسم های بینایی، ساکاد ها پرش چشم و فرکانس های فضایی مناظر باشد، می تواند بیش از پیش گریبان شهر ها را گرفته و کیفیت فضاهای شهری و به دنبال خودمنظر شهری را تنزل بخشد. توجه به معیار های تجربی در کنار معیار های علمی و کمی لازمهی طراحی محیط های بصری می باشد که با استفاده از روش پردازش تصویر و آگاهی از شیوهی بکارگیری آن می توان گره کور معضلات کنونی را گشوده و در کنار سایر روشهای موجود به عنوان یکی از روش های ضروری در طراحی شهری معاصر قرار گیرد

فضای شهری، منظرشهری، مکانیسم بینایی، ساکاد، فرکانس فضایی، پردازش تصویر