جواد قدیم پور - دانشجوی دوره دکتری حسابداری و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
عادل شاه ولی زاده - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

هزینه یابی حلقه ارتباطی حسابداری مالی و مدیریت است. یک واحد تولیدی بدون وجود اطلاعات بهای تمام شده قادر نخواهد بود سودآوری واحد اقتصادی و یا بخش های مختلف را اندازه گیری و یا بازار مقایسه کند. نقصان سیستم های سنتی بهایابی از جهت اعتبار، صحت ، کفایت، انسجام و مربوط بودن، نیاز به سیستم های جدید بهایابی همچون بهایابی بر مبنای فعالیت را افزایش داده است. سیستم بهایابی برمبنای فعالیت نتیجه تلاش حسابداران مدیریت برای فراهم نمودن نیازهای جدید اطلاعاتی در عصر اطلاعات است. این سیستم علاه بر اندازه گیری صحیح بهای تمام شده محصولات، قادر به ارائه اطلاعات مفیدی در مورد عملکرد فرایندهای کسب و کار سازمان است. برهمین اساس، مدیریت برمبنای فعالیت می تواند مدیران را در تصمیم گیری و برنامه ریی در زمینه ارائه خدمات جدید، بهبود خدمات موجود و ارزیابی عملکرد به منظور دستیابی به یک سری مزایای رقابتی استراتژیک برای سازمانها یاری رساند. در این مقاله ابتدا تاریخچه سیستم هزینه یابی سنتی و معایب آن ارائه می شود. و در ادامه سیستم های نوین هزینه یابی برمبنای فعالیت و سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت زمانگرا و سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت عملگرا مورد واکاوی قرار می گیرد.

هزینه یابی سنتی، هزینه یابی برمبنای فعالیت سنتی، هزینه یابی برمبنای فعالیت زمانگرا هزینه یابی برمبنای فعالیت همگرا