نقش مدیریت شهری در بحران حاشیه نشینی و توسعه شهری

در طول دو دههی اخیر، کرهی زمین به طور فزایندهای شهرنشین شده است به نحوی که شهرنشینی سریع و پایدار به تمایل شایع در بسیاری از کلانشهرها تبدیل شده و به نظر میرسد که برای چنددههی آینده نیز ادامه داشته باشد. این تحول همواره یک فرآیند آسان و سهلآمیز نبوده است؛ بلکه تراکم مناطق شهری در کنار عوامل متعددی موجب محرومیت و حاشیهنشینی اجتماعی و فیزیکی بخش وسیعی از جمعیت جهان شده است. بیشک حاشیهنشینی از جمله عوارض جانبی گذر جوامع سنتی به سوی جوامع صنعتی و شهری مدرن است و چنین تحول عظیمی بدون عوارض جانبی امکانپذیر نخواهد بود. رشد سریع جمعیت و سرازیر شدن اقشار مختلف به سوی کلانشهرها در مدت زمانی کوتاه، امکان مقابله با این پدیده را با دشواری مواجه ساخته و سوء مدیریت شهری و عدم کنترل پدیدهی نوظهور، چهرهای خاص به این مناطق بخشیده است. شرایط و اوضاع و احوال حاکم بر اینگونه مناطق به همراه اوصاف و ویژگیهای آنها، تبعات و نتایج مخربی را برای جامعه به همراه داشته است که شاید مهمترین نتیجه آن بیثباتی امنیت بر اثر افزایش نرخ جرایم به شمار آید. در حقیقت، حاشیهنشینی صرفاً حاشیهها را تحت تأثیر آثار خود قرار نداده بلکه جامعهی محلی را با بحران و تهدیدی جدی مواجه ساخته است. در این میان متخصصان به ارائه راهکارهای گوناگونی جهت رهایی از این بحران پرداخته و تحقیقات بسیاری را معطوف این امر ساختهاند. نادیده گرفتن موضوع و تلاش برای نابودی و پراکنده کردن این اجتماعات از یک سو و مدیریت اجتماعی پدیده در جهت ارائه مسکن، خدمات و امکانات و شرایط زندگی و آگاهسازی حاشیهنشینان به عنوان شهروندان جامعه پیش از مهاجرت و یا پس از آن از سوی دیگر، از جمله راهحلهایی است که بسته به نگاه و دید جامعه و حکمرانان و نوع سیاستها تفاوت مینماید.

Keywords:

توسعه شهری , حاشیهنشینی , بحران , امنیت , جرم , مدیریت شهری