غلامحسن تقی نتاج ملک شاه - دانشیار ، حسابداری ، دانشگاه جامع امام حسین ، مدیرعامل بانک مهر اقتصاد
فاطمه بلوردی - کارشناسی ارشد، حسابداری، پردیس بین الملل کیش دانشگاه تهران، کیش، ایران

در راستای اثربخشی خدمات حسابرسی اطمینان بخش ، سهم عمده ای از فرایندهای جامع حسابرسی یک شرکت بوسیله واحد حسابرسی داخلی و مؤسسه حسابرسی مستقل اجرا می شود. با توجه به این که هر یک از این دو، مسئولیت های خاص خود را دارند، بنابراین کمیته حسابرسی باید اطمینان حاصل کند که آنها یکدیگر را تکمیل کرده، کوششهای هر دو واحد حسابرسی هماهنگ بوده و ارتباطات مؤثر بین آنها برقرار است. در این پژوهش به بررسی موانع و مشکلات پیادهسازی کمیته حسابرسی فعال و مؤثر در شرکتهای ایرانی و عوامل مؤثر برای بهبود وضعیت موجود پرداختیم. در این راستا عوامل موثر بر کیفیت کمیته های حسابرسی شرکت ها با مطالعه کتابخانه ای و همچنین مصاحبه با خبرگان دانشگاه استخراج و در هفت عامل دسته بندی شد. سپس با استفاده از روش نمونهگیری کوکران یک نمونه ی 183 نفری از مدیران شرکتهای حسابرسی مورد تائید بورس اوراق بهادار تهران، انتخاب و پرسش نامه تحقیق در بین آنها توزیع شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که هر 7 عامل: 1-تدوین اساسنامه و تهیه نقشه برنامههای آتی، 2- تعیین صلاحیتهای مورد نیاز اعضا، 3- استقلال واقعی کمیته، 4- مشارکت فعال تمام اعضای کمیته در تدوین برنامههای کاری و ایجاد رویه مدنی برای بحثها و مشارکت اعضاء، 5- وجود یک بخش - حسابرسی داخلی قوی، 6- مستندسازی اثربخش جلسات و برنامهریزی و مستندسازی فرآیند تصمیمگیری و 7 تعیین منظم و ادواری اثربخشی کمیته و میزان مشارکت اعضا بر روی کیفیت کار کمیته های حسابرسی تاثیر معنادار داشته اند. در نهایت نیز با استفاده از روش مقیاس زوجی و روش تحلیل سلسله مراتبیAHPبه رتبه بندی عوامل مذکور پرداخته شد.

کمیته حسابرسی، کیفیت کمیته حسابرسی، اثربخشی کمیته های حسابرسی