امید گویلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی (زراعت)، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج
اسعد رخزرادی - استادیار، دکترای تخصصی زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج

به منظور بررسی اثرات پرایمینگ بذر با اسید آسکوربیک و تنش زیست محیطی خشکی در مرحله گلدهی بر صفات عملکردی و میزان تولید روغن دانه دو رقم سویا، ازمایشی به صورت اسپلیت پلات- فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در بهار و تابستان سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج اجرا گردید. عامل آبیاری در دو سطح شامل ابیاری کامل ((a(1) و قطع ابیاری در مرحله گلدهی ((a(2) در کرت های اصلی و دو عامل رقم و پرایمینگ بصورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. عامل رقم در دو سطح شامل رقم (L(17 به عنوان ((b(1 و رقم هابیت به عنوان ((b(2 و عامل پرایمینگ با اسید آسکوربیک در چهار سطح شاهد یا بدون پرایمینگ ((c(1)،50 میلی گرم در لیتر((c(2)، 100 میلی گرم در لیتر ((c(3 و 150 میلی گرم در لیتر ((c(4) بودند. نتایج حاصل از بررسی اثرات متقابل سه گانه ABC (آبیاری در رقم در پرایمینگ) نشان داد که واکنش دو رقم سویای مورد مطالعه به کاربرد پرایمینگ با اسید آسکوربیک در شرایط آبیاری کامل و تنش قطع آبیاری متفاوت بود. به طوری که در شرایط تنش قطع آب، رقم هابیت پاسخ مناسبی به پرایمینگ با اسید اسکوربیک نشان داد و پرایمینگ موجب افزایش عملکرد دانه و روغن نسبت به تیمار شاهد شد. در حالی که رقم (L(17 در شرایط تنش قطع آب، پاسخی به تیمارهای پرایمینگ نشان نداد. از سوی دیگر در شرایط ابیاری کاملف واکنش دو رقم به انجام پرایمینگ نسبت به شرایط تنش معکوس بود به نحوی که رقم (L(17 در این شرایط به خوبی به پرایمینگ پاسخ داد. به ویزه تیمار 150 میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک موجب افزایش معنی دار عملکرد گردید.

آسکوربیک اسید، پرایمینگ عملکرد