امید کریمی بیوکی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد
علی اکبر جمالی - استادیار،دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، دانشکده منابع طبیعی،گروه آبخیزداری، میبد، ایران

بالا بودن میزان فرسایش، کمبود آب و پائین بودن میزان رطوبت در خاک مناطق نیمه خشک، از عوامل محدودکننده دراحیا و اصلاح آنها به حساب مى آید. با توجه به معضل میزان فرسایش و پایین بودن رطوبت در خاک مناطق مورد بحث،اجراى پروژه هاى بند سنگ-سیمان و بند گابیونى مى تواند یکى از راهکارهاى بسیار مناسب براى کاهش فرسایش، تقویتآبخوانها و سفره هاى آب زیرزمینى در چنین مناطقى باشد. از طرفى مدیریت و تصمیم گیرى در انتخاب مکانهاى مناسباجراى چنین پروژه هایى با درنظر گرفتن اینکه باید داده هاى مکانى و معیارهاى متعددى در این انتخاب در نظر گرفته شوند،کار دشوارى است. این معیارها شامل معیارهاى فنى و اقتصادى-اجتماعى است.برای انجام این پژوهش حوزه رحمت آبادبه مساحت 638 کیلومترکربع درشهر گلپایگان در نظر گرفته شد. در این تحقیق بمنظور تصمیم گیرى در خصوص مکانیابىمناطق مناسب اجراى پروژه هاى بند سنگ-سیمان از داده هاى مکانى متعدد نظیر داده هاى زمین شناسى، کاربری اراضی،منابع آب، توپوگرافى و.... به کمک فرایند تحلیل چند معیاره مکانی مورد استفاده قرار گرفته است. لازم به ذکر است کهپردازش داده هاى مکانى در محیط نرم افزارى ARC-GIS و ILWIS 3.31 انجام گرفته است. همه عوامل استانداردسازی شدند و سپس وزن عوامل نیز با مقایسه زوجی در روش تحلیل سلسله مراتبى و با نظر کارشناسان مربوطه، در حوزهآبخیز مشخص گردید. در مرحله بعد تلفیق لایه ها با ارزیابى چند معیاره مکانى (SMCE) انجام شد. خروجی، نقشه هاىشاخص مرکب، با پیکسل هایی با ارزش صفر تا یک بودند که طبقه بندی گردیدند و نتیجه به صورت اولویت بندى مکانىاحداث سدهای توری سنگی، مشخص شد . با توجه به طرح هاى اجرا شده و وضعیت منطقه، جایى که منابع آب وجاده و آبراهه هاى درجه سه و چهار(طبق روش استرالر براى رتبه بندى آبراهه ها) وجود داشته باشد، مناسب احداث بندهاى سنگی ملاتی است.

ارزیابی چندمعیاره مکانی-حوزه آبخیز- SMCE -سدهای اصلاحی