مهران لشنی زند - استاد یار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان
سارا غلامرضایی - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

تغییر اقلیم یکی از معضلات کنونی جامعه بشری است و تهدید جدی برای سیاره زمین بشمار می آید. افزایش دمایکره زمین سبب تغییرات ژرف و وسیع مر اقالیم سطح زمین و موجب بروز تغییراتی در زمان و مکان بارش و طوفان هامی شود.(ویگلی 2000) محدومه حوضه آبریز خرم آبام یکی از مناطق مهم کشاورزی و گردشگری استان لرستان بهشمار میرود. در این پژوهش با بهره گیری از آماره کندال و روش های همبستگی و تحلیل رگرسیونی در محیطنرم افزارهای SPSS و Excel دو هدف عمده دنبال شده است. اول ، بررسی دوره ای و دهه ای روند تغییرات ماهانه،فصلی و سالانه ی دما و بارش حوضه، دوم تعیین ارتباط و اثرات دو پارامنر اقلیمی دما و بارش بر خصوصیات کمی وکیفی آبهای سطحی حوضه آبریز خرم آباد. بدین منظور از آمار دما و بارش حوضه، برگرفته از ایستگاه سینوپنیک خرم-آباذ و آمار ذبی و پارامارهای کیفیت آب ایستگاه هیدرومتری چشم انجیر طی یک دوره 40 ساله (1386-1347)، و تقسیم بندی آن به چهار دهه استفاده شد. ننایج نشان داد در مقیاس ماهانه، بارش در دو ماه بهمن و اسفند روند نزولیمعنی دار دارد. از نظر فصلی نیز روند نزولی در فصل زمستان معنی دار است. روند بارش سالانه حوضه نیز علیرغم نزولیبودن اما بر اساس آماره کندال معنی دار نیست. از نظر دمایی نیز نتایج حاکی از شاخص معدل دما، معدل حداکثر دما،معدل حداقل دما و حداکثر مطلق دما علیرغم روند متناوب ناولی یا صعودی در مقیاس های زمانی مخنلف اما بر اساسآماره کندال ، معنی دار شناخنه نشد. اما دمای حداقل مطلق فروردین ماه روند نزولی معنی دار داشت. همچنین مشخصشد ارتباط معنی دار ماهانه، فصلی و سالانه بارش با دبی حوضه بیشتر از نوع خطی است. در رابطه با کیفیت آب وپارامترهای معرف آن نیز همین وضعیت صدق می کند. ارتباط دمای متوسط با دبی و پارامترهای کیفی در مواردمعنی دار بودن ارتباط ها بیشنر در حالت نمایی است، اما برای معدل دمای حداکثر و دمای حداقل بیشتر در حالتخطی است. ارتباط دمای حداکثر و حداقل مطلق بر دبی و پارامترهای کیفی نیز در مواردی که ارتباطات معنی داربودند بیشتر در حالت نمایی برآورد شد.

تغییر اقلیم، کیفیت آب، آماره کندال ، تحلیل رگرسیونی، حوضه آبریز خرم آباد