صابر منصورزاده - دانشگاه علامه طباطبائی
سیدهادی حسینی - دانشگاه علامه طباطبائی

اهمیت شهر مقدس قم و جایگاه ویژه آن در مناسبات بین المللی و داخلی با توجه به وجود اماکن مذهبی و تاریخیهمانند حرم مطهر حضرت معصومه (س) ، مسجد مقدس جمکران ، مراکز حوزوی و پژوهش علوم دینی و دفاتر مراجععالیقدر و حضور میلیونها زائر خارجی و داخلی در اماکن متبرکه این شهر ، نیاز توجه به برنامه ریزی شهری مناسببرای افزایش توان دفاعی شهر در مقابل خطرات طبیعی همچون سیل و زلزله و مصنوعی (جنگ) را ضروری می نماید.تحقیقات انجام شده نشان می دهد یکی از مهمترین راهکارهای کاهش اثرات مخرب اینگونه تهدید ها بکارگیری اصولپدافند غیر عامل در برنامه ریزی های شهری و هسته اصلی آن یعنی برنامه ریزی کاربری زمین می باشد .نتایج این تحقیق که بروش توصیفی تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه ای ، میدانی و با استفاده از سه شاخص مهم و موثر در برنامه ریزی کاربری اراضی (سازگاری ، مطلوبیت و ظرفیت) و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) شهر قم بدست آمده ، نشان می دهد جهت کاهش آسیب پذیری هسته مرکزی شهر قم در مقابل بحرانها وحوادث ، این محدوده نیازمند تهیه طرح تفصیلی موضعی با رویکرد پدافند غیر عامل می باشد. در پایان پژوهش نیزراهبردهای لازم جهت تحقق این رویکرد ارائه می گردد.

پدافند غیر عامل ، کاربری اراضی شهری ، هسته ی مرکزی شهر قم