حمیدرضا حیدری - دانشجوی کارشناسی ارشد پدافند غیر عامل دانشگاه جامع امام حسین (ع) و کارشناس شرکت گروه مهندسین مشاور آیتسن

در سرزمین ما ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی همواره انواع خطرات طبیعی (زلزله و سیل) و تهدیدات انسانساز (جنگ)تلفات انسانی و خسارات مالی سنگینی را دربرداشتهاست و متاسفانه علیرغم پشت سرگذاشتن هشت سال دفاع مقدس و داشتن تجاربارزشمند در برابر بلایای طبیعی، اهمیت بحث ایمنی و امنیت در شهرسازی و معماری چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته است وهمچنان شاهد الگوهای نابسامان توسعه شهری هستیم که به طور روزافزون آسیب پذیری محیط کالبدی را در برابر انواع بحرانها افزایشمیدهند. منابع انسانی و جمعیتی، راه و شهرسازی از زیرساختهای آسیب پذیر است که در پدافند غیرعامل باید برای مقاوم سازی اینمجموعه ها اقدام کرد، براساس آمار سازمان بهداشت جهانی 15 درصد از افراد هر جامعه معلول هستند که در ایران این آمار به بیش از 11میلیون نفر معلول در سطح جامعه می رسد، که 3 درصد از این افراد دارای معلولیت های بسیار شدید هستند هر ساله تعداد سالمندان نیز بهاین افراد اضافه می شوند . در این مقاله سعی شده است تا با بررسی موضوع مناسب سازی فضای شهری برای معلولین و مطالعه موردیخیابان چهارباغ بالای اصفهان با رویکرد پدافند غیرعامل، راههای موجود برای معلولین و مجروحین برای کاهش آسیب پذیری در مواقعبحران و در جهت تسهیل مدیریت بحران با بررسی یک منطقه آسیب پذیر در کلانشهر اصفهان پیشنهاد گردد، در این راستا با بررسی انواعمعلولیت های جسمی و حرکتی و نوع شهرسازی و امکانات مورد نیاز معلولین و مجروحین برای کاهش آسیب پذیری در مواقع بحران ،بهبودبدنه و منظر شهری محور مورد مطالعه به عنوان یک الگوی شهری در حوزه پدافند غیرعامل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با توجهبه نتایج بدست آمده، به کارگیری اصول پدافند غیر عامل از جمله بهینه سازی و دومنظوره سازی ایستگاههای مترو در حال احداث جهتپناهگاه و یا مراکز اورژانس، نقش مهمی در جهت حفظ منابع انسانی در این منطقه دارد ، ایجاد راهکارهای بهینه و عملی ، استفادهمناسب از فضای شهری و ایجاد مبلمان شهری مناسب، توجه به حریم ساختمانها و بسیاری عوامل دیگر میتواند ما را در پیشبرد اهدافیکه به سلامت و ایمنی جامعه منتهی می گردد، رهنمون نماید.

پدافندغیرعامل، مناسب سازی، معماری، شهرسازی، معلولین