محمد صفاری انارکی - کارشناس ارشد روابط بین الملل
سحر کریمی - کارشناس ارشد روابط بین الملل

پژوهش حاضر تحت عنوان تأثیر رقابت های سیاسی ایدئولوژیک ایران و عربستان برتاخیرتشکیل اتحادیه اسلامی میباشد که به بررسی اختلاف ها ودیدگاه های متعارض این دوکشور که تاکنون تشکیل چنین اتحادیه ای را درخاورمیانه به تاخیر انداخته است می پردازد چرا که خاورمیانه ازنظر ژئوپلیتیکی مرکزجهاان اسلام محسوب میشود و بیش از95درصد مردم این منطقه مسلمان هستند و باوجود ضرورت همگرایی دراین منطقه به دلیل وجود موانعی چون استبداد داخلی بی ثباتی سیاسی و رقابت میان مدعیان رهبری یا کشورهایی که پتانسیل قرارگرفتن درهسته رهبری خاورمیانه را دارند تاکنون انسجام و پیوستگی لازم برای شکل دهی به یک نظام منطقه ای کارامداسلامی دراین منطقه بوجود نیامده است همچنین باتوجه به اینکه جهان اسلام متشکل ازکشورهای عموما گریزان ازهمگرایی و ائتلاف گرایی است که همین خصوصیت انسجام و وحدت را در ابتدای امر با مشکل مواجه می سازد لذا نیازمند پیشقدمی کشورهایی است که درهسته رهبری خاورمیانه قرارگرفته و این مهم را برعهده بگیرند این تحقیق درصد بررسی این پرسش است که واگرایی ایران و عربستان چه تاثیری دربه تاخیر افتادن تشکیل اتحادیه اسلامی درخاورمیانه دارد؟ فرض این پژوهش براین پایه استوار است که وجود پاره ای شکاف های سیاسی فرهنگی واجتماعی درون کشورهای ایران و عربستان سبب واگرایی میان این دوکشور و درنتیجه تاخیر درشکل گیری اتحادیه اسلامی خاورمیانه شده است و یافته ها حاکی ازآن است که وجود عواملی همچون: تعارضات ایدئولوژیکی - فرهنگی رقابت برسررهبری جهان اسلامی برداشت های متفاوت ازحاکمیت دین قدرت و عدالت ناسیونالیسم و قومیت گرایی تضاد دراهداف کلان سیاست خارجی تفاوت درساختارهای سیاسی - امنیتی و رقابت های منطقه ای سبب سازواگرایی میان دوکشور و درنتیجه تاخیر درتشکیل اتحادیه اسلامی گردیده است

اتحادیه اسلامی , واگرایی , ایران , عربستان