سمیه صادق زاده - کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان
سیدنظام الدین حسینی - استادیار، موسسه تولیدی و تحقیقاتی انستیتو پاستور
مریم خاتمی - کارشناس ارشد، موسسه تولیدی و تحقیقاتی انستیتو پاستور
داود رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه گیلان

در این تحقیق به منظور اقتصادی کردن فرآیند تولید آنتی ژن سطحی هپاتیت ب، نمک زدایی از مح لول خروجی کروماتوگرافی تمایلی با دو روش کروماتوگرافی فیلتراسیون ژلی و اولترافیلتراسیون انجام شده است. به این منظور سه پارامتر حجم بافر مصرفی جهت نمک زدایی کامل، زمان فرآیند و غلظت باقیمانده نمک مورد بررسی قرار گرفتند. برای طراحی آزمایشها از روش تاگوچی استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد برای تعویض 2 لیتر محلول بافر خروجی ازکروماتوگرافی تمایلی، با استفاده از فرآیندهای اولترافیلتراسیون و کروماتوگرافی فیلتراسیون ژلی به ترتیب 2/2 لیتر و12 لیتر بافر مورد نیاز میباشد. همچنین زمان لازم برای تعویض بافر در این فرآیندها به ترتیب 59 و 90 دقیقه میباشد. همچنین نتایج نشان میدهدکه غلظت نمک باقیمانده در بافر تعویض شده توسط کروماتوگرافی فیلتراسیون ژلی 0/04میلی گرم در لیتر و در سیستم اولترافیلتراسیون2/4 میلی گرم در لیتر است . بنابراین سیستم اولترافیلتراسیون در مقایسه با فرآیندکروماتوگرافی فیلتراسیون ژلی برای تعویض بافر مناسب تر می باشد

تعویض بافر، کروماتوگرافی فیلتراسیون ژلی، اولترافیلتراسیون، تاگوچی