فرنوش کیومرثی - گروه محیط زیست، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده ، ایران
هانیه نوذری - گروه محیط زیست، واحد آباده، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آباده ، ایران

آب آبیاری به مثابه منبعی ضروری در تولید و فعالیت های معیشتی خانوار مشارکت دارد . در سال های اخیر، به منظور اطمینان از کافی بودن آب برای کشاورزی ، مدیریت پایدار نظام آبیاری و برآورده ساختن سایر نیازها ، همواره ایجاد ارتباط میان تقاضای مصرف کنندگان و عرضه کنندگان آب ضرورت داشته است .ایران به دلیل واقع شدن در اقلیم خشک و نیمه خشک و همچنین با رشد روزافزون مصارف آب ، در سال های آتی با خطر بروز بحران آب مواجه می باشد . لذا برای مقابله با آن می بایست نسبت به انواع مصرف آب با حساسیت بیشتری برخورد شود . از جمله این مصارف ، آب مجازی است . آبی که در فرآیند تولید کالاها به کار می رود ، آب مجازی نامیده می شود که بخشی از آن نیز در محصول نگه داشته شده است .وقتی کالاها به بازارهای جهانی وارد می شوند ، تجارت آب مجازی اتفاق می افتد .تجارت جهانی کالاها یک جریان بین المللی از آب مجازی را به وجود می آورد . کشورهای کم آب می توانند با واردات محصولات آب بر ، نظیر مواد غذایی ، آبی را که برای تولید آن نیاز است را در بخش های دیگر مصرف کنند . این تجارت با در نظر گرفتن مزیت نسبی کشورهای صادر کننده در تولید محصولات غذایی صورت می گیرد از این رو کشوری به صادرات مواد غذایی می پردازد که از نظر منابع و عوامل تولید شرایط بهتری در تولید محصولات نسبت به کشورهای وارد کننده داشته باشد . واردات آب مجازی بخش های مختلف اقتصادی و اجتماعی یک کشور را تحت تأثیر قرار می دهد و با امنیت غذایی آن ارتباط مستقیم دارد . مقاله حاضر شناسایی عوامل تأثیر گذار در مدیریت منابع آب کشاورزی است .هدف از ارائه این مقاله معرفی و طبقه بندی مباحث مطرح شده در این زمینه است . همچنین با اشاره ای به ضرورت ها و کاربرد این تجارت در ایران به معرفی برخی از نیازمندی های مطالعاتی در کشور پرداخته شده است

مدیریت منابع آب، آب مجازی، بحران آب