هدیه اکبری - کارشناس ارشد اقلیم شناسی
زهرا حجازی زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی

هدف اصلی این پژوهش بررسی روز های همراه با گرمای شدید و شناسایی الگوهای گردشی آنها به منظور پیش آگاهی و مدیریت هر چه بهتر منابع آبی در چنین روزهایی است. بدین منظور داده های آماری حداکثر مطلق دما در شش ایستگاه اصفهان، کاشان، سمنان، شاهرود، یزد و بم با روش آماری در دوره 40 ساله2010-1997واکاوی شد. بمنظور شناسایی الگوهای سینوپتیکی موثر بر رخداد گرماهای شدید داده های مربوط به فشار سطح دریا SLP و تراز 500 هکتوپاسکال در تلاقی2/5 درجه از مجموعه داده های بازسازی شدهNCEP استخراج شد. با استفاده از روش خوشه بندی سلسله مراتبی در نرم افزارSPSSروزها گروه بندی شده، داده های فشارسطح روز های هر گروه با هم معدل گیری و نقشه متوسط سطح زمین آن الگو را تشکیل دادند. سپس با استفاده از نرم افزارSURFER نقشه سطح زمین و تراز 500 هکتوپاسکال هر الگو ترسیم شد. در نهایت با استفاده از میانگین دمای روزهای شناخته شده هر الگو نقشه یهنه بندی دما و نمودار آن رسم گردید.نتایج بررسی حاضر نشان داد بطور کلی ایستگاه کاشان جز گرم ترین ایستگاه های منطقه بوده و در طی دوره مورد مطالعه بیشترین روز های بسیار گرم را تجربه کرده است. در میان ماه های سال، بیشترین روزهای بسیار گرم در ماه جولای رخ داده است. شناسایی الگوهای سینوپتیگی نشان داد مرکز کم فشار حرارتی پاکستان در سطح زمین و پر فشار حرارتی آزور در سطح بالا بیشترین تاثیر را در رخداد این روز ها داشته اند. به منظور مدیریت و کاهش خسارت ناشی از این پدیده در راستای بحران آب، بر اساس الگوهای همدید شناسایی شده می توان سامانه هشداردهی مناسبی را طراحی کرده تا به موقع پیش بینی، اطلاع رسانی و اقدامات پیش گیرانه در بخش های مختلف صورت گیرد

بحران آب، دمای حداکثر، الگوهای گردشی، خوشه بندی