خالد توفیقی - کارشناس ارشد مهندسی سازه، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سهند
کریم عابدی - استاد دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سهند

سیستمهای کش بستی، سیستمهای خودمتعادل پایدار متشکل از اعضای فشاری ناپیوسته و اعضای کششی پیوسته میباشند. اساس پایداری این سیستمها، متکی بر خودتنیدگی اولیه اعضای آن میباشد. از این رو، بررسی تأثیر تراز این تنشهای اولیه در رفتار ناپایداری و مکانیزمهای گسیختگی سازه های کش بستی از اهمیت به سزایی برخوردار است. با وجود گذشت بیش از نیم قرن از ابداع این سازه ها، هنوز مستندات کافی در مورد رفتار ناپایداری آنها و به ویژه در مورد هندسه های انحنادار آنها نظیر گنبد و چلیک وجود ندارد. این در حالی است که به دلیل آن که این سازه ها بیشتر در اماکن وسیع استفاده میشوند، خرابی و ناپایداری آنها میتواند خسارات مالی و جانی زیادی در پی داشته باشد. از اینرو، این مقاله، در دو بخش ارائه میگردد: در بخش اول، شیوه استفاده از یکی از روشهای معروف ریاضیات کاربردی تحت عنوان «روش سادکی» برای حصول خودتنیدگیهای «شدنی» در سیستمهای کش بستی تشریح شده است. برای پیاده سازی روش پیشنهادی، برنامه ای با نرم افزار MATLAB نوشته شد و نتایج موفقیت آمیزی حاصل گردید. در بخش دوم، با استفاده از روش ارائه شده در بخش نخست، ابتدا یک حالت خودتنیدگی شدنی برای یک چلیک کش بستی متشکل از مدولهای چهار میله ای استخراج میشود و در سه تراز به سازه اعمال میگردد و با استفاده از روش عناصر محدود و به کمک نرم افزار ANSYS بر روی آن تحلیل غیرخطی هندسی و مصالح صورت میگیرد و مکانیزمهای گسیختگی استخراج میشوند و نهایتاً با استفاده از نتایج به دست آمده، پیشنهاداتی برای حداقل و حداکثر تراز خودتنیدگی ارائه میگردد به گونهای که سازه سختی کافی را داشته باشد و به صورت نامطلوب فرونریزد

کش بستی، خودتنیدگی اولیه، برنامه نویسی خطی، روش سادکی، ناپایداری