سید محمد حسین قریشی - استادیار دانشگاه بیر جند

کارکرد نشانه انتقال اندیشه به وسیله پیام است. نشانه شناسی یا نشانه شناختی مطالعه ی علمی نظام های نشانه ای طبیعی با مصنوعی است. به بیان دیگر نظریه ی مربوط به علایم و نشانه ها که به تجزیه و تحلیل علمی نظام های نشانه شناختی می پردازد، نشانه شناسی است. ارسطو حوزه ی ارتباط را به دو حوزه ی زبانی و غیر زبانی نشانه شناسی تقسیم می کرد. اما از قرون وسطی مطالعات زبانی نیز در حوزه ی نشانه شناسی قرار گرفت. در قرن بیستم پیرس و سوسور مفاهیم بنیادین این علم را فراهم آوردند. سبیوک نشانه شناسی را به حوزه های مختلف نشانه شناسی انسانی، نشانه شناسی اجتماعی و نشانه شناسی حیوانی تقسیم می کند، به طوری که امروزه نشانه شناسی به امپراطوری نشانه شناسی تبدیل شده است و نه تنها در مطالعات زبانی، بلکه در حوزه های مختلف علمی، از جمله روان شناسی، جامعه شناسی، زیبایی شناسی و هنر در تعامل و ارتباط است. در روش شناسی حکمت هنر اسلامی، از نشانه شناسی بهره گرفته می شود. بنیان هنر دینی بدون درک نشانه شناسی میسر نیست. دراین مقاله، نگارنده تلاش کرده است تا رمزگان بعضی آثار هنر اسلامی باز یافته شود و مفهوم هنر اسلامی از دیدگاه نشانه شناختی و زیبا شناختی تبیین گردد. همچنین چگونگی تحلیل اثر هنر اسلامی بر پایه نشانه شناختی مورد بررسی قرار گیرد.

نشانه شناسی، هنر اسلامی، رمزگان