تحلیل زبان شناختی کتیبه بیستون در دوره فارسی باستان از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی

انسان به منظور شناخت فرهنگ وتمدن یک قوم، به گذشته و متون به دست آمده از پیشینیان رجوع می کند. از جمله علوم ومنابعی که او را در این شناخت یاری می کند کاوش های بدست آمده از حفاری های باستان شناسی می باشد. از جمله روش های شناخت دانش و تمدن یک ملت این است که به فرهنگ و زبان آن ملت پرداخته شود و از جمله آثار ارزشمند قابل بررسی به منظور شناخت جوامع گذشته کتیبه ها وسنگ نوشته ها می باشند. یکی از حوزه های میان رشته ای در مطالعات باستان شناسی، دانش زبانشناسی می باشد که به کمک این دانش بسیاری از کتیبه ها رمز گشایی شده اند و شناخت بسیاری از اقوام و ملل گذشته در تاریخ امکان پذیر شده است. مقاله حاضر به بررسی انتقادی گفتمان داریوش در کتیبه بیستون که یکی از ارزشمند ترین کاوش های باستانی می باشد، می پردازد. هدف از این پژوهش به دست دادن ویژگی های زبان شناختی است که به تاثیر گذاری هر چه بیشتر این کتیبه با توجه به گفتمان انتقادی جملات پادشاهان هخامنشی کمک کرده است. با توجه به اهمیت کتیبه ها در فارسی باستان، در این مقاله سعی شده است از ابزار های زبان شناختی برای بررسی و توصیف آن استفاده شود که از آن جمله می توان ساختار جملات، چگونگی چینش جملات از منظر معیار نحوی و دیگر معیار های زبان شناختی نام برد. از نتایج این بررسی و تقسیم بندی های ارائه شده می توان در بررسی سایر متون برجسته سیاسی در تحلیل گفتمان انتقادی استفاده نمود.

Keywords:

تحلیل زبان شناختی کتیبه , تحلیل گفتمان انتقادی , ساختار جملات