یاشار ذکی - عضو هیات علمی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران
طهمورث حیدری موصلو - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران (عهده دار مکاتبات)
حجت الله رحیمی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

شهر به عنوان یک پدیده اجتماعى، اقتصادى و کالبدى ترکیبى از این عوامل را به نمایش می گذارد وچگونگى ترکیب این عوامل می تواند به شکل گیرى فضاى شهرى مطلوب و مناسب یا ایجاد فضاى اجتماعى،اقتصادى و کالبدى نامناسب بینجامد. فضاى کالبدى شهر به عنوان بستر و فرم فیزیکى جامعه از محتوا یاجریان هاى اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى شهر تأثیر می پذیرد و با سازماندهى فضاى فیزیکى بر آن تأثیرمی گذارد. از طرفی هم، روابط دو سویه سیاست و نگرشهای سیاسی با فضاهای شهری در قالب تأثیر دوجانبهالگوهای فضایی، اشکال و ساختارها بررسی می شود. همچنین، این امر با آراء سیاسی سازمان های حکومتی وغیرحکومتی فضای درون کشوری پیوند می یابد. در همین ارتباط، برنامه ریزی توسعه شهری که نقطه شروع درفرایند مدیریت سیاسی فضای شهر به شمار می رود از اهمیت بسزایی در جغرافیای سیاسی و برنامه های توسعهشهری برخوردار است.در بیشتر کشورهای در حال توسعه مانند ایران، ضعف برنامه های توسعه شهری رابطه تنگاتنگی باتمرکزگرایی اداری سیاسی داشته و اعمال این گونه سیاست ها با محوریت دولت مرکزی تشدیدکننده نیازها وعدم رفع آن ها در نواحی شهری بوده است. در طی چهار دهه اخیر در ایران مسائل مربوط به ارتقای سطوحمدیریت سیاسی فضاهای جغرافیایی در قالب شکلدهی استان ها و شهرهای جدید مورد توجه قرار گرفته است.از طرف دیگر، نگرش مدیران سیاسی فضا در شهرهای ایران بر مبنای نظریات سرمایه داری و غیربومی طراحیشده است. به همین جهت، اغلب شهرهای ایران به صورت نامتعادل توسعه یافتهاند و یکی از پیامدهای اینمسأله افزایش تضاد طبقاتی و عدمتوسعه یکسان در شهرها است. در صورتی که قانون اساسی جمهوری اسلامیایران بحث عدالت اجتماعی را در تمامی سطوح مدیریت سیاسی فضا مطرح می کند. در این ارتباط، پژوهشیصورت گرفته است. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانهای و اینترنتی و به روش توصیفی تحلیلی بهبررسی مدیریت سیاسی فضا در برنامه های توسعه شهری ایران می پردازد.

ایران، مدیریت سیاسی فضا، برنامه های توسعه شهری