اکرم نورمحمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد.
محمد ربیعی - استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد.

شنبلیله(Trigonellafoenum-graecumL.)با تولید انواع متابولیت های ثانویه از لحاظ دارویی با اهمیت می باشد.یکی از مهمترین تکنیک های مورد استفاده در این گونه گیاهان کشت آنها در شرایط این ویترو جهت تولید حداکثری متابولیت ها می باشد؛ لذا بهینه سازی شرایط رشد درون شیشه این گیاهان ضروری به نظر می رسد. جهت بررسی اثر هورمون های مختلف اکسین و سیتوکینین در میزان کالوس دهی شنبلیله آزمایش فاکتوریل (با در نظر گرفتن سطوح هورمون ها به عنوان فاکتور) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. برای این منظور ریزنمونه های برگ گیاهان بر روی محیط کشت MSحاوی غلظت های مختلف هورمون های 2,4-D (mgl-1 2 و 1، 5/0، 0) در ترکیب با هورمونKIN (mgl-1 2 و 1، 5/0، 0) و نیزغلظت های مختلف هورمون 2,4-D در ترکیب باBAP (mgl-1 2 و 1، 5/0، 0) کشت داده شدند. پس از چهار هفته سرعت کالوس دهی در تیمار های مختلف بررسی گردید. نتایج نشان داد بهترین تیمار جهت القا و رشد کالوس ترکیب 5/0 میلی گرم2,4-D و 1 میلی گرم BAP می باشد.

شنبلیله، کالوس،2,4-D، BAP، KIN، Fenugreek