علی صادقی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم محیط زیست، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
فائزه فاضلی - استادیار گروه محیط زیست، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

فلزات سنگین به علت اثرات سمی و پتانسیل تجمع زیستی در بسیاری از گونه های آبزی، قابل توجه هستند. فلزات سنگین به طور طبیعی در سطوح مختلف زمین و آب ها وجود دارند، اگر میزان این فلزات بیش تر از میزان طبیعی شود، با توجه به ثبات شیمیایی، تجزیه پذیری ضعیف و داشتن قدرت تجمع زیستی، در بدن موجودات زنده تبدیل به آلاینده های مضر می شوند. تیمار زیستی که توسط گیاهان (گیاه پالایی) انجام می شود به دلیل کاهش هزینه ها و مؤثر و سازگار بودن با محیط زیست بیش از سایر روش ها مورد توجه قرار می گیرد. هدف این تحقیق بررسی امکان گیاه پالایی فلزات سنگین کروم و آلومینیوم توسط گیاه شبدر برسیم از آب های آلوده تالاب میقان است. این آزمایش در قالب طرحی کاملا تصادفی با 4سطح از آب تالاب میقان (25، 50، 75 و 100 درصد) و آب شرب به عنوان گروه شاهد، با سه تکرار برای هر تیمارانجام گرفت. نتایج نشان داد با افزایش غلظت آب تالاب میزان انباشت این فلزات در اندام های گیاه، به ویژه ریشه معنی دار بوده است (05/0>p) . بیشترین جذب فلزات کروم و آلومینیوم در ریشه، به ترتیب در تیمار 100درصد و صفر(شاهد)مشاهده شد، که به ترتیب حدود 031/0 و394/0 میلی گرم بر کیلو گرم و کمترین جذب در اندام هوایی گیاه و در تیمار 100درصد آب تالاب، به ترتیب حدود 002/0 و0246/0 میلی گرم بر کیلو گرم بود. این نتیجه می تواند نشان دهنده توانایی گیاه به خصوص ریشه، در جذب این فلزات سنگین باشد.

گیاه پالایی، فلزات سنگین، شبدر برسیم، تالاب میقان، Trifolium alexandrium