فاطمه حسینی زهانی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد مسئول مکاتبات
پریسا طاهری - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
بهروز جعفرپور - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

در این تحقیق ارتباط بین بیماریزایی و تولید ساختارهای آلوده کننده در گروه های مختلف تاکسونومیکی رایزوکتونیا به دست آمده از گیاه گوجه فرنگی (رقم موبیل) شامل 3جدایه از قارچ چندهسته ای Rhizoctonia solani و یک جدایه از رایزوکتونیای دو هسته ای، مورد بررسی قرار گرفت. بنظر می رسد اولین مراحل فرایند آلودگی مستقل از گروه تاکسونومیکی قارچ و یا نوع میزبان است. ریسه های رایزوکتونیا به سطح گیاه متصل می شوند. سپس رشد مستقیم در طول دیواره ی سلولی در ناحیه اپیدرم و تشکیل انشعابات Tشکل مشاهده خواهد شد. در مرحله بعدی فرایند آلودگی بالشتکهای آلوده کننده و اپرسوریوم های لوبدار تشکیل می شوند و یا قارچ از طریق روزنه در بافتهای گیاه میزبان رخنه می کند. در این پژوهش دیسکهای برگی از بوته های 4هفته ای گوجه فرنگی رقم موبیل تهیه شد و مایه زنی آنها بااستفاده از دیسک میسلیومی هرجدایه قارچی صورت گرفت. پس از گذشت زمان های مختلف از مایه زنی (شامل 12،24 ،48 ساعت پس از مایه زنی) دیسکها توسط محلول AFE رنگبری شدو مشاهدات هیستوپتولوژیکال صورت گرفت. نتایج نشان داد که ارتباط مستقیمی بین تعداد بالشتک های آلوده کننده و میزان بیماریزایی جدایه ها وجود دارد. بیشترین شاخص بیماری در گیاهچه های گوجه فرنگی در شرایط گلخانه به ترتیب مربوط به جدایه های گروه های تاکسونومیکی AG-4 HG-II، AG-4 HG-I و AG3 بود و کمترین آن مربوط به جدایه رایزوکتونیای دوهسته ای بود.

Rhizoctonia solani ، ساختارهای آلوده کننده و گوجه فرنگی