سنجش مدل ریزمقیاسنمایی LARS-WG در برآورد پارامترهای هواشناسی در دورههای آتی (مطالعه موردی: ایستگاه اقلیمشناسی قپان)

امروزه یکی از بزرگترین چالش های پیش روی بشر رسیدن به توانایی شناخت و پیش بینی اقلیم آینده ی کره ی زمین است تا به کمک آن بتوان به راهکارهایی در راستای مقابله با پدیده های جوی مخرب دست یافت. اینکار با استفاده از مدل های گردش عمومی جو که اقلیم آینده را در مقیاس بزرگ تحت سناریوهای مختلف انتشار گازهای گلخانه ای پیش بینی می کنند ممکن می شود. هرچند که این مدل ها نمی توانند به طور دقیق شرایط آینده را بازگو کنند اما تا حدودی پاسخگوی سؤالات موجود در ذهن انسان درباره وضعیت آینده اتمسفر کره ی زمین می باشند. از آنجایی که خروجی این مدل ها را نمی توان به طور مستقیم در مقیاس منطقه ای و محلی استفاده نمود از این رو نیازمند مدل های ریزمقیاس نمایی هستیم تا بتوان با لحاظ نمودن رفتار اقلیمی مشاهداتی و کالیبره کردن مدل، داده های مورد نیاز را برای هر منطقه یا نقطه ی دلخواه تولید نمود. یکی از پرکاربردترین این مدل ها، مدل LARS-WG است. هدف از این پژوهش مدل کردن پارامترهای بارش، دمای حداقل و دمای حداکثر ایستگاه قپان در استان گلستان به منظور سنجش توانایی آن می باشد. برای این کار از داده های مشاهداتی ایستگاه که دارای دوره ی آماری مشاهداتی از سال 2014-1990 میلادی می باشد استفاده گردید. پس از مثبت ارزیابی شدن توانایی مدل، تحت سه سناریوی A1B، A2 و B1 و در سه دوره ی آینده نزدیک (2030- 2011)، آینده میانی (2065- 2046) و آینده دور (2099- 2080) با استفاده از مدل گردش عمومی HadCM3 اقدام به تولید داده گردید. نتایج نشان دادند که در مقیاس ماهانه، ریزش باران در ماه های دسامبر، نوامبر، ژانویه و فوریه تحت سناریوهای انتشار مختلف و در هر سه دوره آینده نسبت به دوره مشاهداتی بیشتر می باشد اما در ماه های اکتبر و سپتامبر کمتر است. میزان بارش در سایر ماه ها به صورت نوساناتی در سناریوها و دوره های مختلف افزایش و کاهش می یابد. بیشترین افزایش دما حدود 9/3 درجه سانتیگراد است که در دوره ی آینده دور و تحت سناریوی A2 اتفاق افتاده است و با کاهش بارندگی در این دوره مطابقت دارد. دمای مینیمم هم روند افزایشی نشان می دهد به طوریکه بیشترین مقدار افزایش آن در حدود 1/4 درجه سانتیگراد می باشد. این امر نشان دهنده لزوم اتخاذ رویکردی در جهت مقابله با این پدیده یا سازگاری با آن برای مسئولین منطقه است تا از هم اکنون به فکر راهکارهایی جهت مقابله با افزایش دما باشند چرا که افزایش دما ممکن است مشکلاتی از قبیل کمبود آب، تأثیر مخرب بر راندمان رشد گیاه و... را شدت بخشد.

Keywords:

ریزمقیاس نمایی , سناریوی انتشار , LARS-WG , HadCM3 , قپان , گلستان