علیرضا ابریشمی - دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد
خلیل فصیحی - عضو هیئت علمی و استادیار دانشگاه ایلام
کاظم تالشی - عضو هیات علمی و استاد مشاوردانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

به منظوربررسی اثرتاریخ کاشت و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیک و درصد پروتئین دانه ماش ، آزمایشی درتابستان سال 1390 درمزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان مهران به صورت آزمایش اسپیلت پلات درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی درچهار تکرار انجام شد. عوامل اصلی وفرعی آزمایش به ترتیب شامل تاریخ کاشت (سی ویکم تیرماه ، دهم و بیستم مردادماه) و چهارفاصله بوته روی ردیف 20،15،10،5 سانتی مترکه به ترتیب معادل تراکم های 10،10/13،20،40 بوته در مترمربع به عنوان فاکتور فرعی و با فاصله ثابت 50 سانتی متر بین ردیف ها اختصاص یافت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اثرتاریخ کاشت بر ارتفاع بوته معنی دارنشد، اما اثرتراکم برارتفاع بوته درسطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. صفات تعداد شاخه اولیه و ثانویه، عملکرد بیولوژیک ودرصد پروتئین دانه در سطح احتمال 1%،تحت تأثیرتاریخ کاشت قرار گرفتند. اثر تراکم بوته بر تمام صفات فوق بجز شاخص برداشت درسطح احتمال1 درصد معنی داربود.همچنین اثر متقابل تاریخ کاشت وتراکم فقط بر عملکرد بیولوژیک در سطح احتمال 1 درصد ، معنی دار بود. درنهایت بیشترین درصد پروتئین دانه با میانگین 45/24% در تاریخ کاشت بیستم مرداد ماه و تراکم 10 بوته در مترمربع تولید شد.

ماش، مورفولوژیک، پروتئین ، تاریخ کاشت، تراکم