بهروز توکلی - مربی گروه هنر و معماری دانشگاه پیام نور تبریز
رفیعه هاشمی - دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه پیام نور تبریز
نگار ساعدی شرامین - دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه پیام نور تبریز

خانههای تاریخی تبریز بهعنوان نمونههای ارزشمند معماری قاجاری در صفحهی تاریخ هنر ایران، جایگاه ویژه-ای را بهخود اختصاص دادهاند. تکنیکهای تزیینی و سازهای بهکاررفته در این گونه معماری، چه از نظر نقش ساختمانی و چه از منظر فرم و سبک، گویای اهمیت خاص آن در معماری این دوره میباشد. در پژوهش حاضر، بهمنظور کسب آگاهی از گونههای مختلف کاربندی استفاده شده در خانههای تاریخی تبریز، سعی بر آن شده است تا ضمن معرفی انواع کاربندی، به تحلیل ویژگیهای هندسی، ساختاری و اجرایی آن پراخته شود. از این رو، با هدف دستهبندی گونههای متنوع بهکاررفته در این بناها، با گردآوری اطلاعات بهصورت میدانی، کتابخانهای و آتلیه- ای شیوهی پژوهشی توصیفی- تحلیلی برگزیده شده است. نتیجهی بررسی نمونههای مختلف تدوین ساختار هندسی انواع کاربندی در دهانههای کوچک، بهصورت ششضلعی تا دهانههای بزرگ 24 ضلعی است که میتواند الگوی ارزیابی گونههای مشابه نیز قرار گیرد

کاربندی، خانههای تبریز، رسمیبندی، معماری سنتی، باریکهی تاق متقاطع