جواد شکاری - کارشناس ارشد ادبیات نمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
سیده مژده غازی - کارشناس ارشد ادبیات نمایشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر

جایگاه هنر در نسبت و ارتباط با دین و نوع نگاه دین به هنر، در این مقاله، با نگاهی بیشتر فلسفی، موردبررسی قرار میگیرد. به عنوان پیش درآمدی بر موضوع و ایجاد زمینه بحث، تعاریفی از هر دو، ارائه شده است. بر مبنای تعریفی از هنر و برداشتی که از آن داریم، به بیان موارد تشابه و تفاوت شکلی و ماهوی دین و هنر پرداخته و با توجه به این وجوه، ارتباط میان این دو تبیین و تشریح شده است. به دلیل اصلی و اساسی یکسانی در خواستگاه و اشتراک در غایت میان هر دو، نتیجه گرفته میشود که: دین و هنر در طول هم هستند نه در عرض هم . بر این مبنا و با تصحیح مفهوم هنر و تعیین ملاک و معیارهای واقعی برای آن، مصادیق و اشکال گوناگون فعالیت هنری ، با زاویه دیدی که به آن داریم، روشن میشود. بر این اساس، بطور طبیعی بسیاری از اموری که مدعی هنر بوده و صاحبان آن ادعای هنرمندی میکنند، از این حوزه خارج و طرد میشود. و دیگر مباحثی مانند تقسیم هنر به دینی و غیردینی، مبتذل و غیر مبتذل، موضوعیت پیدا نمیکند. زیرا هنری که، بعضی از آن به هنر غیر دینی یا مبتذل تعبیر کرده و مینمایند، اصلاً هنر محسوب نشده و نمی شود. یا تصور اینکه دین برای هنر محدودیت قائل شده وآن را تحت امر و نهی خویش قرار میدهد،به کلی زدوده و منتفی میگردد. آنچه حقیقتاً هنر است، بر خط عمود و استوار دین، با آرمان های والای دین همخوانی داشته و در حد و اندازه خویش، در پاسخگویی به نیازهای بنیادین انسان گویا و برای سلامت و سعادت او و جامعهاش همواره ساعی و پویاست. و آنچه غیر از این است ، تسویل وجادوست.

دین، هنر، رویکرد فلسفی