آرش ادیب - دانشیار گروه عمران، دانشکده مهندسی دانشگاه شهید چمران اهواز
حسام فولادفر - دکترای سازه های آبی، موسسه تحقیقات آب ایران، تهران
امیر روزی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز
سیدگرسیوز میرزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد آب، گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

تغییر و دگرگونی مستمر از اصول حاکم بر هر رودخانه ای است که یکی از دلایل آن کلیه اقدامات مهندسی رودخانه جهت بهره برداری بیشتر و کاهش خطرات در آن می باشد. تغییر و جابجایی مستمری در مشخصات هندسی رودخانه مثل خم ها (قوس ها) و چم (پیچانرود) به وقوع می پیوندد. مهمترین این تغییرات، تغییر شرایط اولیه رودخانه و الگوی کانال رودخانه، تغییرات پیچانرودیف تغییرات طولی و عرضی و ارتقاعی کانال رودخانه، تغییر حریم های و کاربری اراضی حاشیه رودخانه می باشد. این تغییرات سبب شده اند که بررسی تغییرات شکل و مشخص شدن نوع رودخانه و تهیه نقشه های پلان رودخانه با جزئیات دقیق بعنوان مطالعات لازم و اولیه جهت مطالعات در دیگر مباحث رودخانه و اقدامات مهندسی رودخانه ازاهمیت و ضرورت خاصی برخوردار باشند. با بررسی پلان رودخانه کرخه به وسیله تصاویر ماهواره لندست 8 در سال های 1381 و 1393 و بررسی نیمرخ های عرضی و ضریب پیچشی، به کمک نرم افزارهای ArcGIS و AutoCAD در بازه بین ایستگاه های هیدرومتری پای پل و حمیدیه مشاهده شد که نوع رودخانه کرخه پیچانرودی می باشد و ضریب پیچشی رودخانه در سال 1381 از 1/67 به 1/77 در سال 1393 افزایش یافته است و طول روخانه در بازه مطالعاتی در سال 1381 از 214 کیلومتر به 221 کیلومتر در سال 1393 افزایش یافته است. احداث سد مخزنی کرخه موجب تغییر شیب و همچنین تراز بستر و پدیده رسوبگذاری در بالادست سد و همزمان کف کنی در پایین سد و فرسایش بستر و کناره ها شده است که در بازه انتهای مورد مطالعه رودخانه با رسوبگذاری، افزایش ارتفاع بستر کف رودخانه را داشته است.

ریخت شناسی، رودخانه کرخه، نرم افزار ArcGIS، پیچانرودی، ضریب سینوسیته