تبین ساختاری کارکردی شهر های اسلامی- ایرانی

شهر اسلامی پیش از آن که منزل گاهی برای قافله های عازم نواحی دوردست یا رباطی برای حمایت از مؤمنان در برابر هجوم دشمنان باشد مامن شیوه ای از زندگی بود که در آن همگان در تصمیم گیری و اجرای امور مشارکت داشتند. سیمای جغرافیایی شهرهای دنیای اسلام خود آیینه ای است بر مظاهر تمدن اسلامی، در سیر تاریخی اسلام گرایی در قلمروهای اسلامی شهرهای بزرگی رشد یافتند که شهرهای کانونی اسلام را از هر حیث پشت سرنهادند و شمار شهرهای کوچک و متوسط نیز افزونتر شد. پیشتر تأثیر آیین مقدس اسلام را در نامگذاری های شهرها و روستاها مطرح کردیم و اینک برآنیم تا تأثیر اسلام را بر سیما و بافت شهرها پی گیریم و بطور کلی شهر در دوره های قبل از اسلام و در ایران باستانف طی دوره ای نسبتاً طولانی، تحول تدریجی خود را از نظامی تا اجتماعی پشت سر نهاد و تغییر شکل یافت. این تغییرات در ساختار اجتماعی- اقتصادی و با تغییر در ساختار فیزیکی در بخش های زیر تحقق یافته است. 1)کهن دژ که هسته اول شهر را تشکیل می داد و شامل قصر یا کاخ امپراتوری و بخش نظامی بود. 2)شارستان (شهرستان) که محلات شهر را به وجود می آورد و محصور بود. 3)بخش بیرونی شهر که «سواد» یا حومه خوانده می شد و شامل مزارع و باغات بود. شهر اسلامی از تقدس خاصی برخوردار است و باید در جهت گسترش امنیت شهروندان آن از هر نظر کوشید. مقاله حاضر، بر آن است تا به بررسی شهر و ویژگی های شهر اسلامی را بررسی کند. برای رسیدن به این مهم لازم بود تا مقوله شهر شناسی از جنبه های نظری و دیدگاه های مرتبط با آن مطالعه شود.

Keywords:

توسعه پایدار , محله پایدار , کودک , فضای بازی , حس تعلق