جهانگیر عابدی کوپائی
زهره نصری
خلیل طالبی جهرمی
علیرضا مامن پوش

رودخانه زایندهرود به عنوان شاهرگ حیاتی استان اصفهان در م عرض آلودگی های عمده ای قرار دارد که با توجه به موقعیت جغرافیایی این استان و رونق کشاورزی در آن به خصوص در اطراف زاینده رود، قسمت عمده ای از بار آلودگی، ناشی از زه آب اراضی کشاورزی و پس از آن فاضلاب های تصفیه نشده یا نسبتاً تصفیه شده شهری و پساب های صنعتی م یباشد . به همین علت در این تحقیق سه محل از ورود زه آبهای گوناگون به زاینده رود به گونه ای در نظر گرفته شد که اولاً در بالادست تصفیه خانه باباشیسخعلی قرار داشته و ثانیا حاوی زه آبهای اراضی کشاورزی و شهری باشند . بر این اساس سه مقطع زهکش ورودی پل زمانخان، ب اغبهادران و مادی نوگوران انتخاب شدند و از تیر لغایت اسفندماه 1385 نمونهبرداری از آب آنها انجام شد . در این زه آبها علاوه بر اندازه گیری پارامترهای کیفی آب، امکان حضور باقیمانده حشره کش دیازینون نیز به روش های کروماتوگرافی لایه نازک و کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا در فصول پاییز و زمستان بررسی شد . نتایج نشانداد که غلظت اغلب پارامترهای کیفی مورد بررسی در زه آبها بالا بوده و اغلب از حدود استاندارد تخلیه زه آبها به آب های سطحی تجاوز میکنند . pH زه آب باغبهادران اسیدی بوده و می تواند بر کیفیت آب رودخانه ت أثیرگذار باشد . میانگین 9 ماهه EC زهکش ورودی پل زمانخان، باغبهادران و مادی نوگوران به ترتیب برابر 0/7 ، 1/5 و 1 دسیزیمنس بر متر و میزان نمک تخلیه شده از آنها به رودخانه به ترتیب 2200 ، 1014 و 194 تن در 9 ماه می باشد . میانگین 9 ماهه مقادیر BOD و COD نیز به ترتیب 22/4 و 37/3 ، 30/8 و 61/7 و 18/2 و 26/6 به دست آمده که نشاندهنده ورود بار میکروبی عمده ای از طریق این سه مقطع به رودخانه می باشد . همچنین در زهآبهای مورد بررسی باقیمانده حشرهکش دیازینون غیرقابل ردیابی و یا کمتر از حد تشخیص روش و دستگاه به کار برده شده بود . عوامل مختلف فیزیکی، شیمیایی و زیستی بر عدم ردیابی دیازینون در نمونههای زهآب مورد بررسی دخالت دارند که در این مقاله مورد بررسی قرارگرفتهاند

زایندهرود، حشرهکش دیازینون،کیفیت زهآب، باغبهادران، نوگوران