فاطمه بیاتانی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری(استاد مدعو دانشگاه جیرفت)

افزایش گازهای گلخانه ای باعث تشدید پدیده تغییر اقلیم شده که اثرات منفی آن بر جوامع بشری یکی از دغدغه های مهم بشری به شمار میرود. پدیده تغییر اقلیم میتواند بر سیستم های مختلف به ویژه رودخانه ها تأثیرات متفاوتی داشته باشد. برای مدیریت بهتر این منابع اطلاع از روند دبی آن ها و عوامل ایجاد کننده این روند ضروری میباشد. این تحقیق با هدف تحلیل و بررسی روند بارش و دبی در حوضه آبریز هلیل رود که یکی از حوضه های کم بارش و از بزرگترین حوضه های آبریز در ناحیه جنوب شرق کشور در استان کرمان قرار گرفته است انجام شد. در این تحقیق، روند تغییرات سالانه و فصلی دبی و بارش رودخانه هلیل رود با استفاده از آزمون ناپارامتریک من کندال و آزمون پارامتریک تحلیل رگرسیون مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور از داده های دبی و بارش رودخانه در 6 ایستگاه هیدرو متری و باران سنجی حسین آباد، سلطانی، دهرود، دلفارد، زارین و کهنک طی دوره 1389-1361 استفاده گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که دبی سالانه در همه ایستگاه ها، دارای روند نزولی در سه دهه اخیر بوده است. تحلیل دو آزمون انجام شده بر روی دبی های فصلی بیانگر آن استکه مقادیر دبی فصل های پاییز، زمستان، بهار و تابستان کاهش یافته است. بیشترین تفاوت نتایج آزمون های پارامتری و ناپارامتری در دبی فصل پاییز در ایستگاه زارین مشاهده گردید.البته در این فصول در برخی از ایستگاه های مورد مطالعه نتایج دو آزمون پارامتریک و ناپارامتریک متفاوت است. تفاوت نتایج آزمون های پارامتری و ناپارامتری در داده های بارش این فصول شاید به دلیل تأثیر توزیع آماری داده های مزبور باشد.

آزمون روند، بارش، ، تحلیل رگرسیون، حوضه آبریز هلیل رود،دبی و من کندال