رضا فرجامی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
رسول اصغری زکریا - عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
رقیه احمدپور - دانش آموخته کارشناسی زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی

گیاه خشخاش ایرانی (Papaver bracteatum Lindl) یکی از مهمترین گیاهان دارویی میباشد که آلکالوئید اصلی آن تبائین است. در این مطالعه ویژگی های کاریولوژیکی سه جمعیت خشخاش ایرانی با استفاده از روش رنگ آمیزی استو - فریک هماتوکسیلین مورد بررسی قرار گرفت. ویژگی های کروموزومی شامل تعداد کروموزوم، طول کروموزوم، طول بازوی بلند و کوتاه، طول کل مجموعه کروموزوم، شاخص نسبت بازو و طول نسبی کروموزوم بر اساس میانگین 10 سلول متافازی مختلف اندازه گیری شدند. با استفاده از مدل طرح آماری فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی اختلاف بین جمعیت ها و نیز کروموزوم ها مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر سه جمعیت (14299، 16986 و 14305) دیپلوئید (2n =2x =14) می باشد و این جمعیت ها از لحاظ فرمول کاریوتیپی یکسان و سایر ویژگی های کاریولوژیکی متفاوت هستند. کاریوتیپ هر سه جمعیت از 2 جفت کروموزوم متاسانتریک و 5 جفت کروموزوم ساب متاسانتر یک تش کیل شده و براساس جدول استب ینز کاریوتیپ دو جمعیت 14299 و 16986 در گروه 2A و جمعیت 14305 در گروه 3A قرار گرفت. در هر سه جمعیت کروموزوم شماره 1 دارای ماهواره بود.

خشخاش ایرانی، کاریوتیپ، رنگ آمیزی استو- فریک- هماتوکسیلین