ملیحه افتخاری - دانشجو کارشناسی ارشد
مهدی علیزاده - عضو هیئت علمی گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کامبیز مشایخی - عضو هیئت علمی گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

استقرار درونشیشه چهار رقم انگور ایرانی (عسگری، خلیلی، کشمشی و شاهرودی) حاصل از ریزنمونه های رشدیافته در تاکستان و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. ریزقلمه های تکگره از هر دو منبع ریزنمونه در محیط کشت موارشیگی و اسکوگ (MS) حاوی بنزیل آدنین و نفتالین استیک اسید (به ترتیب به غلظت 2 و 0/2 میلیگرم در لیتر) مستقر شدند. پس از 30 روز، از گیاهچه های مستقرشده درون شیشه، ریزقلمه های دارای دو گره تهیه و در محیط MS حاوی 2 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک اسید (IBA) جهت پرآوری و ریشه دهی زیرکشت شدند. پارامترهایی مانند تعداد شاخه، برگ و ریشه، طول شاخه و ریشه، تعداد روز تا ظهور ریشه و جوانه زنی، تعداد قلمه دوگرهی، درصد استقرار و میزان آلودگی در هر ریزنمونه ارزیابی و ثبت گردید. سرعت جوانه زنی بالاتر و میزان آلودگی کمتر درریزنمونه های تهیه شده از گیاهان موجود درگلخانه مشاهده شد (تمام ارقام به جز کشمشی) که این تفاوت ازنظر آماری معنی دار بود. ریزنمونه های تهیه شده از گیاهان موجود در گلخانه از نظرسایرصفات اندازه گیری شده نسبت به ریزنمونه های تهیه شده از تاکستان برتری مطلوبی نشان ندادند و حتی در مورد بعضی از پارامترهای مرتبط با رشد، عملکرد ضعیف تری نیز داشتند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که، وضعیت سلامت و فیزیولوژی گیاه مادری جهت استقرار کشت درون شیشه ای حایز اهمیت بوده وبویژه در تاکستان های آلوده بهتر است قلمه گیاهان مادری ابتدا در گلخانه مستقرو سپس کشت درون شیشه ای از آنها آغاز گردد.

ویتیس وینیفرا، ریزازدیادی، قلمه تک گره، منبع گیاه مادری