رحیمه همتی گوگه - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
سید ابوالقاسم محمدی - استاد، دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، قطب علمی اصلاح مولکولی غلات
سعید اهری زاد - دانشیار، دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

بیش از 50 ژن مقاومت به زنگ قهوهای در ژرم پلاسمهای گندم و گونههای خویشاوند آن شناسایی شده است و تعداد زیادی از آنها در برنامههای اصلاحی گندم استفاده میشوند. در این مطالعه با استفاده از چهار جفت آغازگر اختصاصی طراحی تکثیر شد. قطعات تکثیری بعد از Lr 900 جفت باز از ژن 1 - قطعاتی بطول 211 ،NCBI شده براساس اطلاعات موجود در در ژنوتیپهای مورد مطالعه، نشاندهنده شباهت 99 Lr همسانهسازی توالییابی شدند. بلاست توالیهای تکثیری از ژن 1 و آنالوگهای ژنهای مقاومت NBS-LRR از گندم نان، شباهت 79 تا 88 درصد با توالیهای Lr درصدی آن با توالی ژن 1 گندم نان و جو بود. توالیهای تکثیری با استفاده از چهار جفت آغازگر دارای دو، چهار و هشت چارچوب قرائت آزاد بطول 123 تا 168 جفت باز بوده و پروتئینهایی با طول 41 تا 56 اسیدآمینه را رمز میکردند. بررسی ساختار توالیها نشان دهنده وجود ها و ناحیه غنی از لوسین، از نواحی حفاظت شده در ژنهای مقاومت به بیماریها در گیاهان بود. NBS از GLPL ناحیه با استفاده از جفت آغازگر اول و دوم توانست ژنوتیپها را براساس Lr تجزیه خوشهای براساس توالی قطعات تکثیری از ژن 1 پاسخ به زنگ آنها گروهبندی کند. با توجه به وجود تفاوتهای نوکلئوتیدی بین ژنوتیپهای مقاوم، نیمه حساس و حساس، می ها جهت شناسایی ارقام حساس و مقاوم استفاده SNP توان از آن ها برای طراحی آغازگرهای اختصاصی مبتنی کرد.

تنوع نوکلئوتیدی، ژنهای مقاومت به بیماری